مریم امیر چقماقی - استادیار گروه بیماری های دهان، فک و صورت دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد
نوشین محتشم - دانشیار آسیب شناسی دهان، فک و صورت، مرکز تحقیقات دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد
معین سعیدی - دندانپزشک

مقدمه: ضایعات برجسته محیطی گروه شایعی از ضایعات دهانی هستند که طیف وسیعی از ضایعات با پاتوژنزهای مختلف را در برمی گیرند. تعیین فراوانی انواع این ضایعات و یافته های دموگرافیک و نمای آنها می تواند در تشخیص، پیشگیری و درمان آنها کمک کننده باشد. اما مطالعه در زمینه فراوانی و اشکال بالینی این ضایعات در ایران بسیار محدود انجام شده است. از این رو مطالعه 4 ساله گذشته نگر با هدف تعیین فراوانی انواع مختلف ضایعات برجسته محیطی در بیماران مراجعه کننده به بخش بیماری های دهان دانشکده دندانپزشکی مشهد انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی و گذشته نگر بر روی پرونده های 166 بیمار مبتلا به ضایعات اگزوفیتیک محیطی، از سال 1383 تا 1386 در بخش بیماری های دهان دانشکده دندانپزشکی مشهد صورت گرفت. اطلاعات دموگرافیک (سن و جنس بیماران) و نیز یافته های بالینی مربوط به ضایعه (اندازه، تعداد، مکان، ...) در چک لیست ها ثبت گردید و نتایج توسط نرم افزار SPSS و با استفاده از آمار توصیفی، توصیف گردید. یافته ها: در مطالعه ما شیوع ضایعات برجسته محیطی در زنان بیشتر از مردان بود (2/3F/M:). این ضایعات در گروه سنی 40 تا 60 سال از فراوانی بیشتری برخوردار بودند (5/33%) و شایع ترین محل درگیری لثه بود (0/44%). هیپرپلازی های واکنشی شایع ترین گروه این ضایعات (4/74%) و SCC شایع ترین تومور بدخیم در این بررسی تعیین گردید. سیر ضایعات در 3/71% موارد بین یک تا 12 ماه بود و شکایت اصلی اکثر بیماران تورم بود (6/78%). نتیجه گیری: نتایج بدست آمده در این مطالعه مشابه مطالعات سایر کشورها بود. اما این مطالعه مشخص نمود که ثبت دقیق مشاهدات بالینی در پرونده بیماران نیاز اساسی جهت انجام مطالعات اپیدمیولوژیک بوده و دقت در نمای بالینی و انجام بیوپسی در صورت نیاز باعث تشخیص دقیق تر این ضایعات می گردد.

ضایعات برجسته محیطی, حفره دهان, بررسی گذشته نگر