بررسی پیامدهای توسعه کاربری اراضی شهری بر سکونتگاه های غیررسمی با استفاده از تصاویر ماهواره ای و مدل زنجیره ای مارکوف (مطالعه موردی: شهر کرمان)

تبیین موضوع: در دهه­های اخیر در اغلب کشورهای در حال توسعه با افزایش رشد شتابان شهری و مهاجرت روستاییان به شهر، سکونتگاه­های غیررسمی گسترش بی ­سابقه ­ای یافته ­اند. می­توان گفت یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار در رشد پراکنده شهر کرمان تغییرات بدون برنامه کاربری اراضی بوده است. از این­رو پیش­بینی این تغییرات می تواند در تصمیم ­گیری­های مدیریتی و برنامه­ ریزی ­های آینده این شهر نقش به سزایی داشته باشد. روش: با توجه به کارایی بالای مدل CA-Markov در پیش­بینی تغییرات کاربری اراضی، در پژوهش حاضر نیز از این مدل با هدف پیش­بینی روند توسعه و تغییرات کاربری اراضی در سال افق ۱۴۰۶ بهره گرفته شد و از تصاویر ماهواره­ای سال­های ۱۳۶۸، ۱۳۷۹، ۱۳۸۷ و ۱۳۹۶ برای پیش­بینی و آشکارسازی تغییرات استفاده گردید. یافته‎ها: یافته ­ها نشان می ­دهد در نقشه پیش­بینی سال ۱۴۰۶ مساحت سه کلاس، اراضی ساخته شده ۱۰۲۷۳ هکتار، زمین بایر ۱۲۲۹ هکتار و پوشش گیاهی ۹۹۸۳ هکتار خواهد بود. همچنین نقشه حاصل نشان می ­دهد که مساحت کلاس ­های زمین بایر و پوشش گیاهی به ترتیب به میزان ۱۱۸ و ۲۱۹ هکتار کاهش یافته است. همچنین کلاس اراضی ساخته شده نسبت به سال پایه (۱۳۹۶) تغییر چشم گیری نداشته است. نتیجه‎گیری: با توجه به کارایی بالای این مدل در پیش ­بینی تغییرات کاربری اراضی، می ­توان از نتایج حاصل از آن در برنامه ­ریزی­ ها و تصمیم­ گیری ­های آینده شهر کرمان استفاده نمود.

Keywords:

مدل­سازی , زنجیره مارکوف , پیش­بینی تغییرات , توسعه کالبدی