حسین حمیدی فر - دانشگاه فسا
محمدحسین امید - عضو هیات علمی پردیس کشاورزی دانشگاه تهران
علیرضا کشاورزی - عضو هیات علمی دانشگاه شیراز

یکی از عوامل تاثیرگذار بر هیدرولیک جریان و انتقال آلاینده در آبراهه ها، پوشش گیاهی سیلاب دشت ها می باشد. در این تحقیق، به بررسی آزمایشگاهی تاثیر استغراق پوشش گیاهی بر ضریب اختلاط عرضی آلودگی در یک کانال با مقطع مرکب نامتقارن پرداخته شد. آزمایش ها برای سه تراکم مختلف پوشش گیاهی و سه عمق نسبی (نسبت عمق جریان در سیلاب دشت به عمق جریان در کانال اصلی) مختلف انجام گردید. با استفاده از روش پردازش تصویر و در محیط نرم افزار مت لب، غلظت ردیاب در سه مقطع مختلف در پایین دست محل تزریق اندازه گیری شد. ضریب اختلاط عرضی با روش تبادل ممان استاندارد و با توجه به واریانس منحنی تغییرات غلظت ردیاب محاسبه گردید. نتایج نشان داد که ضریب اختلاط عرضی در حالت پوشش گیاهی غیرمستغرق تا 114 درصد نسبت به شرایط بدون پوشش گیاهی افزایش می یابد. این در حالی است که در مورد پوشش گیاهی مستغرق، میزان افزایش ضریب اختلاط عرضی در کانال اصلی و در سیلاب دشت به ترتیب 43 و 37 درصد می باشد. همچنین با افزایش عمق نسبی از 15/0 به 25/0، ضریب اختلاط عرضی تا 97 و 45 درصد در مورد پوشش گیاهی مستغرق و تا 91 و 42 درصد در مورد پوشش گیاهی غیرمستغرق به ترتیب در سیلاب دشت و در کانال اصلی افزایش می یابد. به ازای یک عمق نسبی مشخص، با افزایش تراکم پوشش گیاهی ضریب اختلاط عرضی در حالت پوشش گیاهی غیرمستغرق در مقایسه با پوشش گیاهی مستغرق افزایش بیشتری می یابد. همچنین با افزایش تراکم پوشش گیاهی، اختلاف بین مقادیر ضریب اختلاط عرضی در حالت پوشش گیاهی مستغرق و غیرمستغرق بیشتر می شود. به طور کلی نتایج نشان دهنده تاثیر قابل توجه پوشش گیاهی پهنه ی سیلابی بر ضریب اختلاط عرضی است.

ضریب اختلاط عرضی, پوشش گیاهی, کانال مرکب, روش پردازش تصویر, سیلاب دشت