رزیابی برخی عناصر کم مصرف بر نماتد Meloidogyne javanica در گیاه بامیه

نماتدهای ریشه گرهی اعضای جنس Meloidogyne، به دلیل دامنه میزبانی وسیع و تعامل با بسیاری از عوامل بیماریزا، از مهمترین نماتدهای انگل گیاهی به شمار می آیند. در مطالعه حاضر، تاثیر سطوح مختلف عناصر روی و آهن بر گیاه بامیه (Abelmoschus esculentus) آلوده به نماتد ریشه گرهی گونه M. javanica در شرایط گلخانه ای بررسی گردید. بذر بامیه رقم Clemson Spineless در گلدانهای پلاستیکی با ظرفیت دو کیلوگرم کاشته شد. پس از رسیدن گیاهان به مرحله چهار برگی، با چهارتخم نماتد در هر گرم خاک 8000) تخم در هر گلدان) مایهزنی شدند. پس از گذشت 10 روز، سطوح صفر، یک، سه و شش میلی گرم در کیلوگرم خاک عنصر آهن در قالب نانو کود کلات آهن خضراء و سطوح مشابه از عنصر روی در قالب نانو کود کلات روی خضراء همراه با آب آبیاری به گلدانها اضافه گردید. شصت روز پس از مایه زنی نماتد، گیاهان برداشت و شاخصهای رشدی گیاه بامیه و شاخصهای جمعیتی نماتد بررسی گردید. آزمایش بهصورت فاکتوریلبا دو فاکتور کود و نماتد در قالب طرح کاملا تصادفی با 32 تیمار در چهار تکرار انجام پذیرفت. نتایج نشان داد که عناصر روی و آهن بر شاخصهای رویشی بامیه و جمعیتی نماتد موثر بود. شاخصهای رویشی در اغلب موارد نسبت به گیاهان شاهد آلوده افزایش یافت و ارتباط مستقیم بین افزایش غلظت و این شاخصها مشاهده گردید. استفاده از شش میلی گرم عنصر روی و آهن در قالب نانوکودهای کلات روی و آهن بهعنوان موثرترین ترکیب موجب کاهش معنیدار شاخصهای جمعیتی نماتد شد 70) درصد در ارتباط با فاکتور تولیدمثل) و شاخصهای رویشی گیاه آلوده کاهش معنیداری نسبت به گیاه سالم از خود نشان ندادند.