یلدا واصبی - گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، ایران
رضا خاک ور - گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، ایران
بوریس ویناتزر - دانشکده علوم گیاهی و محیطزیست، دانشگاه ویرجینیاتک، آمریکا
محمدمهدی فقیهی - بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان هرمزگان، سازمان تحقیقات، آموزش وترویج کشاورزی، بندرعباس، ایران

استان آذربایجان شرقی با تولید 16 درصد زردآلو، مقام اول تولید این محصول را در کشور به خود اختصاص داده است. بیماری شانکر باکتریایی درختان میوه هسته دار با عامل Pseudomonas syringae pv. syringae یکی از مهمترین عوامل خسارت زای این درختان در استان آذربایجان شرقی و ایران است. به منظور بررسی خصوصیات فنوتیپی و ژنوتیپی جدایه های عامل بیماری، طی سالهای 94-95 از باغات درختان زردآلو و بافتهای آلوده جوانه، شکوفه، شاخه و تنه واقع در مناطق مختلف استان نمونه برداری صورت گرفت. جدایه های Pss بر اساس آزمونهای ریخت شناختی و بیوشیمیایی گروه LOPAT و GATTa شناسایی شدند. خصوصیات فنوتیپی جدایه ها بر اساس آزمونهای بیماریزایی، تولید زهرابه سیرینگومایسین، فعالیت هسته یخ و مقاومت به مس و آنتی بیوتیکها و خصوصیات ژنوتیپی جدایه ها بر اساس آنالیز MLSA با توالییابی بخشی از چهار ژن خانه داری rpoD، gyrB، gap1 و gltA موردبررسی قرار گرفت. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که در میان جدایه های Pss عامل شانکر زردآلو ازلحاظ خصوصیات فنوتیپ بیماریزایی، سنتز زهرابه، تشکیل هسته یخ، مقاومت به مس و آنتیبیوتیکها اختلاف معنیداری وجود دارد. درخت فیلوژنیکی با استفاده از روش بایزین جهت بررسی ارتباط تکاملی مابین جدایه های Pss جداشده از درختان زردآلو و جدایه مرجع P. syringae اخذشده از پایگاه داده PAMDB ساخته شد. نتایج آنالیزهای فیلوژنتیکی نشان داد که جدایه های Pss ایرانی به گونه های ژنومی یک (genomospecies I) تعلق داشته و در میان جدایه ها تنوع ژنتیکی وجود دارد. همچنین جدایه های ایرانی با جدایه های مرجع Pss عامل شانکر درختان میوه هسته دار متعلق به جنس Prunus در خوشه یکسانی کلاستربندی شده و بیشترین شباهت را به جدایه های Pss جداشده از درختان زردآلو، هلو، بادام، گیلاس و آلو از کشور لبنان و هلو از کشور آمریکا نشان دادند. نتایج فوق نشان میدهد که جدایه های Pss به دست آمده در پژوهش حاضر بهطور اختصاصی با درختان میوه هسته دار سازگاری پیداکرده اند.