بررسی نقش شبکه های اجتماعی مجازی و نرم افزارهای تلفن همراه در خود مراقبتی و بهبود کیفیت زندگی در بیماران مبتلابه سرطان؛ مزایا و چالش ها

مقدمه: امروزه مداخلات مبتنی بر فناوری های سلامت مانند شبکه های اجتماعی مجازی و برنامه های کاربردی تلفن همراه، پتانسیل خوبی برای مدیریت و بهبود بیماری ها ارائه کرده اند. لذا این مطالعه باهدف بررسی نقش شبکه های اجتماعی مجازی و اپلیکیشن های تلفن همراه در ارتقای خود مراقبتی در بیماری سرطان انجام گرفت.روش کار: این مطالعه به صورت مروری در سال 1398 انجام گرفت. ابتدا واژگان کلیدی سرطان، شبکه های اجتماعی مجازی، برنامه های تلفن همراه و خود مراقبتی در پایگاه داده های MEDLINE، Scopus و Science direc در بازه زمانی سال های 2017 تا 2019 جستجو شدند و پس از بررسی مقالات، یافته ها در چک لیست موردنظر وارد گردیدند.یافته ها: پس از بررسی 90 مقاله، با توجه به معیارهای مطالعه 25 مقاله استخراج گردید. در این میان 8 مقاله (32%) از 25 مقاله به بررسی نقش شبکه های اجتماعی مجازی در بهبود خود مراقبتی سرطان سینه پرداخته و پس ازآن بیشترین موراد مربوط به سرطان کلورکتال و سرطان مثانه بودند. در 6 مقاله (24%) نتیجه گرفته شد که مشارکت زنان مبتلابه سرطان در شبکه های اجتماعی مجازی با موضوعیت سرطان بیشتر از مردان است. در 15 مقاله (60%) تاثیر دریافت حمایت های روانی و جلوگیری از افسردگی در بیماران مبتلابه سرطان از طریق شبکه های اجتماعی بررسی شده بود که در همگی این تاثیرات مثبت ارزیابی شدند. در 9 مقاله (36%)، به نقش شبکه های اجتماعی مجازی در اشتراک گذاری تجارب و دسترسی به تجارب سایر بیماران پرداخته شده بود که در همه موارد ارتقاء خود مراقبتی گزارش گردید. در حیطه اپلیکشن های خود مراقبتی نیز 8 مقاله (32%) در خصوص برنامه های مرتبط با توان بخشی و آموزش تمرین های فیزیکی، 7 مقاله (28%) درباره ارائه رژیم غذایی مناسب برای بیماران و 6 مقاله (24%) درباره ارائه اطلاعات و آموزش به بیماران بودند که در همه موارد افزایش دانش و بهبود کیفیت زندگی بیماران گزارش گردید. ولی در این میان 4 مقاله (16%) به امنیت اطلاعت، حریم خصوصی بیماران و همچنین منابع اطلاعاتی ارائه شده در این شبکه های اجتماعی و برنامه های موبایل به عنوان چالش های موجود پرداخته بودند.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان دهنده تاثیر مثبت شبکه های اجتماعی مجازی و نرم افزارهای تلفن همراه برافزایش دانش، خود مراقبتی و ارتقاء کیفیت زندگی در بیماران مبتلابه سرطان است. ولیکن مواردی نظیر حفظ حریم خصوصی بیماران و صحت منابع اطلاعاتی ارائه شده در این حیطه بیش ازپیش نیاز به توجه ویژه دارد. لذا طراحی و به کارگیری شبکه های اجتماعی مجازی و اپلیکشین های خود مراقبتی در بیماری سرطان با دقت در منابع اطلاعاتی معتبر و محرمانگی اطلاعات بیماران در حوزه سرطان توصیه می شود.

Keywords:

سرطان , شبکه های اجتماعی مجازی , نرم افزارهای تلفن همراه , خود مراقبتی