سحر حسینی - گروه معماری، واحد پردیس، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران، ایران

امروزه توجه صرف به جنبه کمی طراحی فضا و نگاه تک بعدی به آن، سبب کاهش کیفیت اغلب فضاهای عمومی شده است، به طوری که برخی از فضاهای عمومی از عدم سرزندگی و پویایی لازم رنج می برند و فقط مورد استفاده افرادی خاص قرار می گیرند. میزان موفقیت هر فضای شهری را می توان از میزان حضور مستمر افراد در آن فضا مورد سنجش قرار داد: چرا که انسان ها تمایل به برقراری روابط اجتماعی دارند و حضور پررنگ آنها در یک مکان بیانگر مطلوبیت کالبدی و عملکردی آن فضا به شمار می رود و سرزندگی فضا را به دنبال و حس زندگی و هیجان را در انسان ها ایجاد می کند. بنابر عواملی که ذکر شد، این پژوهش با هدف بررسی ایجاد سرزندگی در فضاهای عمومی توسط عوامل کالبدی و با تکیه بر مطالعات ارزشمندانه نظریه پردازان روانشناسان محیط انجام می شود. در این مقاله، ابتدا به بررسی مولفه های کالبدی موثر بر افزایش سرزندگی فضا می پردازیم که می توان به عواملی چون گوناگونی، انعطاف پذیری، خوانایی و ... اشاره نمود. این پزوهش بر اساس استدلال استنتاجی و به روش توصیفی- تحلیلی انجام پذیرفته و شاخص های سرزندگی، در معیارهای کالبد پارک قیطریه تهران مورد ارزیابی قرار گرفته است. می توان ادعا کرد حضور مردم و استقبال آنها از پارک به دلیل وجود مولفه های کالبدی موثر در سرزندگی فضا می باشد.

سرزندگی، عوامل کالبدی، خوانایی، نفوذپذیری، گوناگونی، انعطاف پذیری، پارک قیطریه