بهنام اسدی - استاد دانشگاه

در عقد حواله، محیل به محتال مدیون می شود؛ درغیر این صورت چنین عقدی حواله نخواهد بود و می تواند به عنوان قراردادی خصوصی مطرح شود. البته لازم نیست که محالعلیه نیز به محیل بدهکار باشد، یعنی اگر شخصی به دیگری حواله دهد که قرض مرا بپرداز، لزوما او نباید بدهکار باشد تا قرض دیگری را پرداخت کند، بلکه طبق ماده 727 قانون مدنی، در این صورت محال علیه در حکم ضامن است.در این زمینه، قانونگذار در ماده 727 قانون مدنی می گوید: برای صحت حواله لازم نیست که محال علیه مدیون به محیل باشد؛ دراین صورت محال علیه پس از قبولی در حکم ضامن است. همچنین لازم نیست که محال علیه، مالدار باشد. درحقیقت برای صحت حواله، ملایت (مال دار بودن) محال علیه شرط نیست اما اگر در هنگام عقد، محتال جاهل بر اعسار محال علیه باشد ، حق فسخ خواهد داشت. حواله در میان اعمال حقوقی در زمره عقودی است که بیشتر مبادلات کنونی براساس آن صورت می گیرد. اهمیت عقد حواله و اختلافات دامنه داری که در این خصوص وجود دارد همچون عقد یا ایقاع بودن حواله و آثار حواله از جمله مباحث عمده ای می باشد که رد بحث حواله معرکه آراء دانشمندان و محققین است. ما در این مقاله قصد داریم عقد حواله را از دیدگاه فقه و قانون مدنی مورد ارزیابی و بررسی قرار دهیم.

عقد حواله ، انتقال تعهد ، انتقال دین، بدهکار و طلبکار