محمد زارع - دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی- درمانی شهیدبهشتی تهران، گروه چشم
داود آقادوست - دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی- درمانی کاشان، گروه چشم
مریم حبیبی - پزشک عمومی

سابقه و هدف: با توجه به علل متنوع و متفاوت ترومای چشم که منجر به بستری شدن بیماران در نقاط مختلف جهان و ایران می شود و به دلیل مشخص نبودن علل آن در کاشان، به منظور تعیین خصوصیات بیماران و علل ترومای چشمی در آن ها، این تحقیق در بیماران بستری شده در بیمارستان متینی کاشان طی سال های 76 – 1370 انجام گرفت.مواد و روش ها: این پژوهش با روش مطالعه داده های موجود بر روی 400 بیمار صورت پذیرفت. پرونده بیمارانی که با تشخیص قطعی ترومای چشمی در بخش چشم بستری گردیده بودند مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته، در آن خصوصیات سن، جنس، شغل، محل سکونت، نوع ضربه (کند، نافذ، سوختگی و ...)، علت ضربه، محل آسیب در چشم، میزان دید چشم آسیب دیده قبل و بعد از درمان مورد بررسی قرار گرفت و با آمار توصیفی ارایه شد. یافته ها: بیشترین ترومای چشمی در گروه سنی زیر 9 سال و به میزان 36 درصد مشاهده گردید. میانگین سنی بیماران 20/7 سال و دامنه سنی آن ها از حداقل 3 ماه تا حداکثر 109 سال بود. 79 درسد (318 نفر) از بیماران مذکر و 21 درصد (82 نفر) مونث بودند. بیشترین فراوانی صدمات در فصل تابستان به میزان 32/5 درصد و کمترین آن در زمستان (18/8 درصد) می باشد. شایع ترین علت صدمه چشمی مربوط به برخورد شاخه درخت و چوب (21/7 درصد) و کمترین آن صدمات حیوانی (5 درصد) به چشم بیماران است. 57 درصد از صدمات و از نوع کند (blunt)؛ 41 در نافذ (penetrating)؛ 2 درصد سوختگی شیمیایی بود. 26/8 درصد بیماران با خون ریزی در اتاق قدامی بیشترین گروه بیماران را تشکیل می دادند و کمترین فراوانی صدمات چشمی سوختگی حرارتی می باشد (0/5 درصد). 57/7 درصد بیماران با روش جراحی و 42/3 درصد به روش طبی درمان شدند. دید بیماران قبل از درمان 41/4 درصد در حد درک نور و تشخیص حرکت دست بود و در (LP- HM) فقط در 31/2 درصد دید بالاتر از 4/10 بود و بعد از درمان در 12/2 درصد در حد درک نور(LP)؛ 71/7 درسد بیش از 4/10 بود.نتیجه گیری: صدمات چشمی درگروه سنی کودکان شایع تر از بالغین است. بیشتر بیمارانی که به علت صدمه چشمی در بیمارستان بستری می گردند نیاز به درمان جراحی دارند. دید بیماران بعد از بستری شدن و درمان به نحو قابل ملاحظه ای بهبود می یابد.

ترومای چشمی، نافذ، کند، سوختگی شیمیایی و حرارتی