سیدمجتبی بنی طباء - دانشگاه علوم پزشکی کاشان ، دانشکده پزشکی
حجت اله علایی - دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، دانشکده پزشکی

سابقه و هدف: پیشنهاد شده است که سیستم اوپیوییدی احتمالا با سیستم آدرنرژیکی ارتباط دارد، اما تحقیقات کمتری پیرامون کاهش تمایل به اعتیاد توسط داروها صورت گرفته است. در این مطالعه اثرات مرفین با و بدون حضور کلونیدین و آیدازوکسان که به ترتیب آگونیست و آنتاگونیست رسپتورهای α2- آدرنرژیک هستند بر وابستگی به مرفین در موش صحرایی تعیین گردید. مواد و روش ها: تحقیق به روش Experimental و روی تعداد 32 موش و در 4 گروه شاهد، مرفین، مرفین توام با کلونیدین و مرفین توام با آیدازوکسان انجام گرفت. پس از بیهوش نمودن رات ها با کتامین و رامپون و کانول گذاری در ورید وداجی با روش خود تزریقی رات ها را معتاد کرده و دفعات فشار دادن اهرم در طول قرار گرفتن حیوان در قفس خود تزریقی در تمام دوره اعتیاد در همه گروه ها ارزیابی گردید. میزان وابستگی به مرفین با آماره ANOVA مورد قضاوت آماری قرار گرفت.یافته ها: تفاوت معنی داری بین دفعات فشار دادن فعال و غیرفعال اهرم در گروه شاهد دیده نشد. (2) در گروه های آزمون دفعات فشار دادن فعال اهرم به طور معنی داری بیش از دفعات فشار دادن اهرم به طور غیرفعال بود. همچنین گروه کلونیدین بیش از گروه شاهد مرفین مصرف کرد و گروه آیدازوکسان بیش از گروه کنترل اهرم را فشار داد (P<0/05).نتیجه گیری و توصیه ها: کلونیدین میزان وابستگی به مرفین را کاهش و آیدازوکسان این وابستگی را افزایش می دهد. این امکان وجود دارد که اثر تحریکی کلونیدین بر رسپتورهای α2- آدرنرژیک در هسته لوکوس سرلیوس (LC) سبب کاهش وابستگی به مرفین شده باشد . اثر مهاری آیدازوکسان بر رسپتورهای α2- آدرنرژیک سبب تحریک رهاسازی نور آدرنالین گشته و احتمالا تمایل به مصرف مرفین را افزایش می دهد.

مرفین، اعتیاد، رسپتورهای α2- آدرنرژیک، کلونیدین، آیدازوکسان