محمدرضا علویان قوانینی - دانشگاه علوم پزشکی شیراز
کورش منصوری - دانشگاه علوم پزشکی شیراز
حمیدرضا علمی - دانشگاه علوم پزشکی شیراز

سابقه و هدف: با وجود اینکه CTS (سندرم تونل کارپ) حجم وسیعی از مراجعین به درمانگاه الکترودیاگنوزیس در بخش طب فیزیکی و تو انبخشی را تشکیل می دهد، ولی تاکنون مطالعه وسیعی در مورد میزان نرمال و تغییرات بر حسب سن در پارامترهای تاخیر زمانی شاخه حسی و حرکتی عصب میانی مچ دست صورت نپذیرفته است. لذا این تحقیق براساس نتایج حاصل از 6 سال فعالیت بخش الکترودیاگنوزیس بیمارستان نمازی شیراز طی سال های 1379-1374 انجام پذیرفت.مواد و روش ها: تحقیق با طراحی توصیفی انجام گرفت. تعداد 1200 نفر از مراجعین به بیمارستان و افراد سالم جامعه به صورت اتفاقی انتخاب شدند. افراد فاقد بیماری های سیستمیک و دیابت، رادیکولوپاتی مهره های گردنی، نوروپاتی محیطی، آتروفی در ناحیه تنار دست و تست های بالینی Phallen,Tinel منفی و در سنین 80-10 سال مورد مطالعه قرار گرفتند. پارامترهای تاخیر زمانی شاخه حسی و حرکتی عصب میانی دست در10 گروه سنی مورد مطالعه قرار گرفتند و مقادیر نرمال آن با احتساب دو انحراف معیار و رابطه زمانی شاخه حسی و حرکتی بر حسب گروه های سنی تعیین شدند.یافته ها: در این مطالعه میزان طبیعی تاخیر زمانی شاخه حرکتی عصب میانی دست از 2/5 تا 4/2 میلی ثانیه با میانگین 3/3 میلی ثانیه به دست آمد. این میزان بر حسب سن افزایش می یافت. و از دهه پنجم به بعد این افزایش شدیدتر بود و به میزان کمی بیش از 0/1 میلی ثانیه در هر دهه افزایش می یافت که از طریق فرمول : DML(8cm)=3.30+Age-50/75±0.0025 ageبرای سنین مختلف قابل محاسبه می باشد. میزان طبیعی تاخیر زمانی شاخه حسی عصب میانی دست از 2/7 تا 3/7 میلی ثانیه با میانگین 3/2 میلی ثانیه به دست آمد. این میزان بر حسب سن افزایش می یافت و از دهه پنجم به بعد این افزایش شدیدتر و به میزان 0/1ms در هر دهه بود که از طریق فرمول:DSL(14cm)=3.20+Age-50/100±0.0025 ageبرای سنین مختلف قابل محاسبه است.نتیجه گیری و توصیه ها: در نظر گرفتن عامل سن در گزارشات الکترودیاگنوزیس و بررسی بیماران مشکوک به وجود CTS (سندرم تونل کارپ) از اهمیت ویژه ای برخورداراست. توصیه می شود از این پس مقایسه تاخیر زمانی شاخه حسی و حرکتی عصب میانی دست در افراد مراجعه کننده به مراکز الکترودیاگنوزیس در ایران براساس سن و در نظر گرفتن افزایش این پارامترها بر حسب سن و فرمول های ارایه شده باشد .

Median nerve- Sensory latency - Motor latency - carpal tunnel syndrome