اکبرعلی اصغرزاده - استادیار، عضو هییت علمی دانشگاه علوم پزشکی، دانشکده پیراپزشکی
مهران محسنی - مربی، عضو هییت علمی دانشگاه علوم پزشکی کاشان، دانشکده پیراپزشکی

سابقه و هدف: تعیین میزان تکرار تصاویر رادیوگرافی به عنوان یک ارزیابی حیاتی تلقی می گردد که علاوه بر هزینه های مادی و زمانی، عوارض پرتوی شناخته شده و غیر قابل اغماضی نیز دارد. نظر به آمار متفاوت از میزان و عدم اطلاع از وضعیت آن در کاشان این تحقیق در بیمارستان های تابعه دانشگاه علوم پزشکی کاشان در سال 82 انجام گرفت. مواد و روش ها: تحقیق با طراحی توصیفی بر روی کلیه رادیوگرافی ها انجام گرفت. بررسی همه رادیو گرافی های انجام شده با استفاده از اطلاعات بخش رادیولوژی بیمارستان ها انجام شد. رادیوگرافی هایی که از نظر پرتونگار و متخصص رادیولوژی به لحاظ تشخیصی غیر قابل قبول بودند تعیین گردید و علل آن شامل فاکتورهای تابش نادرست، تکنیک پرتونگاری نادرست، نقص دستگاه های اشعه ایکس، نقص در فرآیند ظهور و ثبوت فیلم، عدم همکاری بیمار و سایر موارد مشخص شد. همچنین میزان شیوع آن بر حسب کل موارد و نیز به تفکیک ناحیه بدن و بیمارستان ها تعیین و میزان واقعی آن با احتمال 95% در کل جامعه برآورد گردید.یافته ها: طی مدت مطالعه 6438 رادیو گرافی انجام شد. تعداد رادیوگرافی های تکراری 317 عدد بود که 4/9% از کل را تشکیل داد. بیشترین درصد تکرار رادیوگرافی های انجام شده مربوط به بیمارستان شبیه خوانی با 6/9% و کم ترین درصد مربوط به بیمارستان نقوی با 3/8% بود. مهم ترین علل تکرار رادیوگرافی های تکرار فاکتورهای تابش نادرست (2%) و تکنیک پرتونگاری نادرست (1%) بود. از نظر ناحیه بدن، رادیوگرافی جمجمه و لگن هر کدام با 7% بیشترین تکرار را داشتند. نتیجه گیری و توصیه ها: میزان تکرار تصاویر در حدود مقادیر اعلام شده تحقیقات قبلی است اما در بعضی از بیمارستان ها و در برخی از اندام ها میزان تکرار آن غیر قابل قبول می باشد و برگزاری دوره های آموزشی مستمر جهت کاهش میزان تکرار تصاویر توصیه می شود.

فیلم تکرار شده، رادیوگرافی