سیدعلیرضا عبادی - استادیار گروه داخلی دانشکده ی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی کاشان
الهام رحیمی لنجی - دانشجوی پزشکی داننشکده ی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی کاشان
محسن تقدسی - مربی گروه داخلی جراحی دانشکده ی پرستاری دانشگاه علوم پزشکی کاشان
احمد خورشیدی - دانشیار گروه میکروبیولوژی دانشکده ی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی کاشان

سابقه و هدف: با توجه به فراوانی بالای دیابت نوع دو و روش های مختلف درمانی برای آن، نیز اثرات متفاوت سیر به عنوان گیاه خوراکی که به وفور یافت می شود بر روی قند خون و مشخص نبودن میزان اثر آن، این تحقیق با هدف تعیین میزان تاثیر سیر بر قند خون بیماران دیابتی نوع 2 انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه به روش تجربی (Randomized Clinical Trial) که بر روی 60 بیمار دیابتی نوع 2 تازه تشخیص داده شده که از مرکز دیابت کاشان انتخاب شدند، 30 بیمار 2 قرص سیر سه بار تولید شرکت داروسازی اصفهان در روز مصرف کردند (هر قرص حاوی 400 میلی گرم پودر سیر خشک و بیش از 1000 میکروگرم Allicin بود) (گروه مورد). 30 بیمار قرص ویتامین B1؛ 300 میلی گرمی به مدت 3 ماه با ظاهری مشابه دریافت کردند (گروه شاهد). به هر دو گروه رژیم غذایی و ورزش یکسان داده شد و افرادی که رژیم غذایی و ورزش تجویز شده را حداقل به مدت سه ماه به طور مرتب رعایت کردند مطالعه و بقیه حذف شدند. در ابتدا و پایان مطالعه میزان قند خون ناشتا و هموگلوبین گلیکوزیله انداز هگیری شدند و با کمک آزمون t مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: سن بیماران دریافت کننده سیر 3±46/3 و کنترل 10±45/7 سال با p<0/8 و دو گروه از نظر سن و جنس و سابقه ی بیماری با هم تفاوت نداشتند و همگی دیابت نوع دو داشتند که به تازگی تشخیص داده شده بود. پس از 3 ماه سیر باعث کاهش معنی دار قند خون ناشتا (49/5mg/dl) در مقایسه با گروه کنترل شد (p≤0/001). همچنین سیر باعث کاهش معنی دار هموگلوبین گلیکوزیله (1/5%) در مقایسه با گروه کنترل شد (p≤0/003). ولی در گروه کنترل فقط میزان 0/2% هموگلوبین گلیکوزیله کاهش یافت و همچنین در گروه کنترل کاهش قند خون (p≤0/5) تفاوت معنی داری نشان نداد. نتیجه گیری: سیر به طور معنی داری باعث کاهش میزان قند خون ناشتا و هموگلوبین گلیکوزیله در مقایسه با گروه کنترل شد و می تواند به عنوان رژیم موثری در کنترل و درمان دیابت استفاده شود.

سیر، دیابت نوع دو، هموگلوبین گلیکوزیله، قند خون ناشتا