مهرداد شریعتی - استادیار گروه جنین شناسی دانشکده پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کازرون
مختار مختاری - استادیار گروه فیزیولوژی دانشکده پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کازرون
منصوره بهنامی - کارشناس ارشد گروه فیزیولوژی دانشکده پزشکی دانشگاه آزاداسلامی واحد کازرون

سابقه و هدف: ستیریزین یک داروی آنتی هیستامینیک قوی است که می تواند روند تولید نیتریک اکسید را که یک ترکیب تضعیف کننده ی استروییدسازی است را مهار کند. بنابراین به طور احتمال داروی فوق در ترشح هورمون تستوسترون نقش خواهد داشت. در این تحقیق اثر داروی ستیریزین بر غلظت هورمونهای تستوسترون، LH ،FSH و فرآیند اسپرم سازی مورد بررسی قرار گرفته است. مواد و روش ها: تعداد 50 سر موش صحرایی نر بالغ از نژاد ویستار بدون محدودیت آب و غذا و چرخه ی 12 ساعته تاریکی و روشنایی به 5 گروه تقسیم شدند که در هر گروه 10 حیوان قرار داشتند. گروه کنترل (الف) از آب و غذای استاندارد و آزمایشگاهی استفاده کرده و تحت تیمار با هیچ ترکیبی قرار نگرفتند. گروه شاهد (ب) آب مقطر را به عنوان حلال دارو دریافت کردند. گروه های تجربی (ج، د، ه ) به مدت 28 روز دارو را با مقادیر 20، 40 و 80 میلیگرم بر کیلوگرم وزن بدن به صورت خوراکی دریافت کردند. در روز بیست و نهم از تمام گروه ها خونگیری به عمل آمد و از نمونه های خونی جمع آوری شده برای اندازه گیری غلظت سرمی هورمون های FSH ،LH و تستوسترون به روش رادیوایمیونواسی استفاده شد. همچنین بیضه ها از بدن خارج شدند و پس از تهیه ی مقاطع بافتی و رنگ آمیزی، تغییرات بافتی بیضه بین گروه های آزمایش بررسی شد. نتایج به دست آمده با استفاده از آزمون ANOVA و دانکن ارزیابی شدند. نتایج: نتایج حاصل نشان دادند که در میانگین غلظت سرمی هورمون تستوسترون در گروه تجربی 80 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن نسبت به گروه کنترل در سطح p≤0/05 افزایش معنی دار مشاهده شده است. همچنین اختلاف معنی داری در میزان هورمون های LH و FSH در گروه های تجربی با گروه کنترل مشاهده نشد. در زنجیره ی سلولی اسپرم سازی نیز اختلاف معنی داری بین گروه های تجربی و کنترل مشاهده نشد. نتیجه گیری: به طور احتمال ستیریزین در طی دوره ی 28 روزه خوراکی از طریق افزایش گیرنده های LH در سلول های لیدیگ منجر به افزایش فعالیت بیضه برای ترشح تستوسترون می گردد. نتایج حاصله از مطالعات بافتی نشان داد ستیریزین در طول 28 روز تاثیری بر تعداد سلول های سرتولی، لیدیگ و تراکم اسپرم در لوله های منی ساز ندارد.

ستیریزین، تستوسترون، FSH ،LH، بیضه، موش صحرایی