فرحناز خوش زبان - دکترای الهیات گرایش علوم قرآن و حدیث. دانشگاه آزاد اسلامی. واحد علوم تحقیقات تهران. ایران

بدون تردیدبررسی جایگاه علوم غریبه از اهمیت بلند مرتبه ای برخورداراست. باید دانست این علوم درنزد عتلمان دین تاچه اندازه از اهمیت لازمه بر خورداراست و ایا سندیت دینی دارد یا خیر به برخی از آنها در قرآن و روایات اشاره شده است. نقد و بررسی تمام این مصادیق و گونه ها، کتاب مستقلی را میطلبد. در این مختصر به چند آیه و روایت درباره آن اشاره میشود و در پایان توضیح و تحلیل کوتاهی پیرامون آن ارایه میشود. منجم و کاهن و ساحر هر سه مورد لعنت خداوندند. (علامه حسن زاده آملی، هزار و یک کلمه، ص 46) تفاوت معجزه با کرامت درچیست و آیا انها هم از علوم غریبه محسوب میشوند ابتداباید تفاوت کرامت که مورد تایید عالمان دین میباشد با برخی از شاخه های علوم غریبه مانند سحر و طلسم ورمل وغیره مشخص شود. در تعریف کرامت امده است که: هر گاه امر خارق العاده ای از کسی مشاهده شد، اومدعی مقامی نبود و نیز دارای ایمان و ملکهی تقوا و زهد بود؛ آن امر خارق العاده، کرامت نامیده میشود و همچنین شخصی که دارای کرامت است خودشاهد صدقی است که نزد خداوند تعالی آبرومند است و اگرمدعی مقامی از مقامات الهی، مانند پیغمبری، امامت یا نیابتخاصه باشد، با بودن سه شرط آن امر خارقالعاده معجزه نامیده شده و دلیل راست گوییمدعی است. تفسیر غرایب القرآن، حسن نیشابوری).در رابطه با علوم غریبه نیز برخی از صاحبنظران دراثار خود مطالبی را بیان کرده اند. در مجموع، علوم غریبه یا خفیه یکی از دو شاخه علوم در تقسیمات قدیمی دانش، در نظام آموزشی مدارس اسلامی است. (نیشابوری، حسن، تفسیر غرایب القرآن و رغایب الفرقان، ج1، ص 44) علوم غریبه عبارت است از دانشهای سری و پنهان که به وسیله آن از اسرار و امور پنهان آگاهی حاصل و یا تصرفات غیر عادی و شگفت انجام میشود. (همان – ص147) اگر علوم را به دو دسته ی کلی تقسیم کنیم مانند علوم غریبه وغیره باید دانست که در انصورت میتوان گفت که شاخه دیگر علوم به طب، منطق، هندسه و... مرتبط است و قوانین مشخص خود را دارد ولی علوم غریبه علومی بود که اسرارشان تنها در سینه صاحبان آنها مخفی بود. علوم غریبه 5 شاخه مهم دارد که 4شاخه اول آن به این ترتیب اند و به اختصار برای مخاطب این نوشتار معرفی میکنیم: کیمیا (علم تبدیل قوای فاعل به مفعول یا بالعکس و در آن روی تبدیل کانیها و فلزات رخ میدهد) هیمیا (علم تسخیرات، احوال ستارگان و حیوانات مرتبط با آنها) (همان – ص 11 ( سیمیا (علم خیالات، مرتبط با راز و رمز اعداد و تصرف موجودات خیالی. ( همان ص 14 ریمیا یا شعبدات، همان تردستی است و هدف از آن شناخت پدیده ها و نیروهای زمینی و امتزاج آنها با هم ( برای به دست آوردن نیرویی تازه است (همان – ص 17

علوم غریبه، دعا، طلسم، اعداد، سحر، روح