ژیوپلیتیک اوکراین و منافع قدرت های بزرگ

موقعیت جغرافیایی به عنوان عاملی مهم، ثابت و تاثیر گذار بر ژیوپلیتیک کشورها مطرح است و یکی از شاخصهای مورد توجه قدرتها در نظام بین الملل میباشد؛ یعنی اینکه کشورها در چه موقعیتی قرار گرفته باشند و از کدام یک شاخص های ژیوپلیتیکی (موقعیت، وضعیت، منابع انرژی، ایدیولوژی، قلمرو فرهنگ و. . .) و در همسایگی چه قدرتی (ابرقدرت، قدرت بزرگ و یا قدرت منطقه ای) به سر میبرند، از اهمیت به سزایی برخوردار است. برخی مناطق جهان از لحاظ موقعیت ژیوپلیتیکی دارای اهمیت ویژه برای امنیت جهان هستند. اوکراین ازجمله کشورهایی میباشد که برای قدرتهای بزرگ دارای اهمیت زیادی است به طوریکه موقعیت ژیوپلیتیکی، ژیواستراتژیکی و ژیواکونومیکی، ژیوکالچری این کشور زمینه ساز شکل جدیدی از معادله قدرت بین بازیگرانی بوده، که تلاش داشتهاند تا نقش موثری را در محیط بین الملل ایفاء کنند. اوکراین با موقعیت ژیوپلیتیک خاص بعنوان پل ارتباطی میان اروپا و روسیه، در واقع مهمترین کشور اروپای شرقی به لحاظ ژیوپلیتیکی است. به همین دلیل این کشور بیشتر به حوزهای برای کشمکش قدرتهای بزرگ تبدیل شده، که بعد از جنگ سرد تلاش داشته اند نقش موثری در آن منطقه ژیوپلیتیکی ایفاء کنند و بر نتایج و معادلات بینالمللی تاثیرگذار باشند. این پژوهش با استفاده از منابع کتابخانهای و روش توصیفی-تحلیلی به دنبال پاسخگویی به این سوال است، که دلایل اهمیت اوکراین برای اتحادیه اروپا، امریکا و روسیه چیست و دلایل اهمیت اوکراین برای قدرتهای بزرگ احصاء گردد. ضمنا پژوهشگران بر این باور اند که موقعیت ژیوپلیتیکی، ژیواکونمیکی و ژیوکالچری اوکراین که حایل بین روسیه و اتحادیه اروپا است و همچنین دارا بودن موقعیت پل انرژی عامل ژیواکونمیک باعث اهمیت این کشور برای قدرتهای بزرگ شده است. زمانیکه مناطق ژیوپلیتیکی جهان با عوامل ژیواکونومیک همراه گردند، آن مناطق موقعیت منحصربه فردی پیدا خواهند کرد و در نتیجه نقش مهمی در تدوین راهبردهای سیاست خارجی قدرت های جهانی ایفا میکنند.

Keywords:

اتحادیه اروپا , آمریکا , اوکراین , روسیه , ژیوپلیتیک , ژیوکالچر , ژیواکونومیک