مطالعه و تبیین چارچوب و راهبردهای حفاظت از بازار تاریخی نراق و محدوده شهری پیرامون

نراق که برای دوران طولانی بر سر یک راه تاریخی مهم قرار داشته، زیستگاهی برخوردار از محیط طبیعی مناسب وآب کافی بوده است. لذا شهر برای دور های طولانی از درآمدهای قابل توجه تجارت منطق های و کشاورزی بهره مندبوده است. اقتصاد شهر در اثر پیامدهای ناشی از تغییر در راه های منطق های به شدت آسی ب دیده که دامنه آن تا بازارگسترش یافته است. دور شدن شهر از راه های اصلی منطق های باعث شده تا بازار جایگاه منطق های و شهری خود رااز دست بدهد. این مسیله و گسترش شهر در اثر احداث خیابان موسوم به اما م خمینی در مجاورت بازار (دهه 50) وشهرک جدید به انزوایی منجر شده است که بازار را همچون سایر بخش های شهر تاریخی درگیر کرده است. احداثخیابان افزون بر تغییرات ناشی از تخریب مستقیم بخش هایی از بازار و بستر شهری آن، منجر به انتقال فعالیت هاو پیشه ها از درون بازار و محله ها شده و خیابان را به رقیب پرقدرت بازار تبدیل کرده است. لذا شهری که اقتصادنسبتا غنی خود را از دست داده است، علاوه بر تخریب برخی بخش ها با عنصر جدید خیابان نیز مواجه شده که از دونقطه نظر تجاری و دسترسی، رقیب اصلی بازار بوده و ملزومات خود را به شهر تاریخی تحمیل کرده است؛ از جملهاینکه گذر بازار به حاشیه رانده شده و محور تجاری جدیدی در امتداد خیابان شکل گرفته است. با وجود این، بازارهنوز از ارزش های قابل توجهی برخوردار است و شهر تاریخی نیازمند حفاظت است. این مقاله که روش پژوهشی آنتفسیری تاریخی است و انجام آن بر تکنیک سوات استوار است، در پی پاسخ دادن به این پرسش هاست که چالش هایبازار تاریخی نراق از نگاه معیارهای حفاظت از شهرهای تاریخی چیست و راهبردهای حفاظت از بازار در بستر بافتتاریخی و به تفکیک زیرناحیه های آن، چه می تواند باشد هدف مقاله تعریف و تبیین چارچوب و راهبردهای حفاظتاز بازار تاریخی نراق است. یافته های مقاله نشان می دهد که هر گونه راهبرد در جهت حفاظت از بازار باید با توجهبه بستر شهری آن و در نسبت با عناصر مهم شهر امروز یعنی خیابان و میدان طرح شود. علاوه بر این، ارتقای بازارنیازمند راهبردهایی همچون احیای مجموعه های بازار، تعریف و تقویت مرکزیت تجاری، بازتعریف ارتباط میان بازار وخیابان و تقویت رابطه میان گذر بازار و میدان است.

Keywords:

شهر تاریخی , نراق , بازار تاریخی , حفاظت شهری