امین اله سلیمانی - کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، دانشگاه پیام نور
علیرضا ایرانشاهی - عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور
محمد عزیزی - عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور

وضعیت تعهدات ضامنین تاجر ورشکسته در پرداخت خسارت تاخیر تادیه هدف این پژوهش بوده و فرضیه مورد آزمون در بررسی مساله مبتنی بر تسری معافیت تاجر ورشکسته از پرداخت این خسارت به ضامنین وی است. استدلال در بحث حاضر بر این مبناست که تکلیف ضامن به ایفای نیابتی تعهدات مضمون عنه از آثار لزوم عقد ضمان است و گریزی از اجرای تعهدات ناشی از این عقد به جز در موارد فسخ و اقاله یا برایت ذمه متعهد اصلی و ضامن، نیست. استثنای دیگری بر لزوم عقد ضمان و ضرورت ایفای تعهدات ضامن وجود دارد که آن هم درخصوص ضامنین تاجر ورشکسته بروز می یابد. براساس ویژگی تبعی بودن عقد ضمان، معافیت تاجر ورشکسته از پرداخت خسارت تاخیر تادیه، به ضامنین تاجر ورشکسته نیز تسری یافته و آنها نیز تکلیفی به پرداخت خسارت تاخیر تادیه متعلقه به دیون تاجر ورشکسته از زمان توقف تاجر ندارند. به خصوص که ضمانت از تاجر ورشکسته مطابق مقررات قانون تجارت، خلاف اصل و به صورت تضامنی بوده و همانطور که در این شکل از ضمان، مراجعه بستانکار به هر دوی ضامن و متعهد اصلی انفرادا و مجتمعا امکانپذیر است؛ ممنوعیت مراجعه به تاجر ورشکسته موجب ممنوعیت مراجعه به ضامنین وی هم می گردد.این درحالیست که رویه قضایی واحدی در محاکم و مراجع داخلی درخصوص تکلیف یا عدم تکلیف ضامن به پرداخت این خسارت وجود نداشته و محاکم در هر دو حالت مسیولیت و عدم مسیولیت ضامنین رای بر علیه و له آنها صادر می کنند.

خسارت تاخیر تادیه، تاجر ورشکسته، ضمان تضامنی، ضمان ناقل ذمه