مهدی خجسته - کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی صنایع و سیستم های مدیریت، دانشگاه صنعتی امیرکبیر،ایران
مریم اشرفی - استادیار، دانشکده مهندسی صنایع و سیستم های مدیریت، دانشگاه صنعتی امیرکبیر ایران

امروزه دارایی های فکری نقش کلیدی در ارزش آفرینی شرکت ها ایفا میکنند. از دیدگاه شرکتی این دارایی ها به 3 دسته: (1)سرمایه های انسانی، (2) سرمایه های ساختاری و (3) سرمایه های مشتری محور تقسیم می شوند. با توجه به نیاز بنگاه های اقتصادیبه فرآیند بهبود مستمر از طریق ساخت یا کسب فناوری های نوین، بررسی توانمندی های بنگاه در هر یک از این بخش ها ضروریاست. در این پژوهش یک سامانه جامع ارزیابی توانمندی بنگاه با الهام از مدل اطلس فناوری (مدلی جهت ارزیابی فناوری شرکت)ارائه شده است. پس از مشخص کردن معیارهای ارزیابی با استفاده از نظر خبرگان و مرور ادبیات در هر یک از بخش های شرکت،روش بهترین- بدترین (روشی برای پاسخگویی به مسائل برنامه ریزی چندمعیاره) برای حل مدل مساله در یک شرکت ارائه دهندهخدمات مالی به کار بسته شده است. یکی از نتایج مدل ضعف عمده شرکت در بخش سرمایه انسانی و به ویژه در قسمت حفظکارکنان بوده است. دیگر نتیجه حاصل از این پژوهش پارادوکس قوت در شرکت است که به معنای وجود ضعف در معیارهای یکحوزه مشخص علیرغم قدرت نسبی شرکت در حوزه مربوطه است. همچنین به کارگیری این روش نوین تصمیم گیری چندمعیاره،نتایج جالب توجهی را پیرامون ارزیابی توانمندی بنگاه در بخش های دیگر و تعیین استراتژی آتی شرکت به همراه داشته است. درنهایت مدل ارائه شده در پژوهش حاضر چارچوب جدیدی برای ارزیابی حوزه های مختلف فناوری شرکت های فعال اقتصادی ارائهداده است و با تعیین معیارهای متناسب با ماهیت شرکت میتوان مدل ارائه شده در پژوهش را برای بررسی توانمندی هایبنگاه های اقتصادی اعم از موسسات خدماتی و یا کارخانجات صنعتی مورد بررسی استفاده کرد.

ممیزی بنگاه، روش بهترین-بدترین، اطلس فناوری، سیاستگذاری شرکتی، مدیریت فناوری، سرمایه های فکری شرکت