ارزیابی و تخمین ذخیره پلاسری تیتانیوم خانیک- غازان ارومیه، آذربایجان غربی

کانسار پلاسری تیتانیوم خانیک- غازان در 82 کیلومتری شمال باختری شهر ارومیه و در انتهای شمال باختری زون ساختاری سنندج- سیرجان واقع شده است. بر اساس مطالعات کانه­نگاری مشخص شد که کانه­های فلزی اصلی این ذخیره، ایلمنیت، ایلمنو-مگنتیت و مگنتیت می­باشند و مطالعات سنگ­نگاری نیز سنگ­های منشاء این کانی­ها را عمدتا گابروهای لایه­ای مشخص نموده است. نتایج بررسی دانه­بندی و تعیین ابعاد نمونه کلی این پلاسر نشان داده است که 68 درصد از حجم رسوبات، ماسه (جزء ریزتر از 36/2 میلی متر) و 32 درصد باقی­مانده، گراول (بخش درشت­تر از 36/2 میلی­متر) می­باشد. طراحی اکتشافی در بخش­های امید بخش این ذخیره بر اساس مطالعات صحرایی، نتایج تجزیه­های شیمیایی نمونه­برداری­های اولیه و نقشه­های توپوگرافی و زمین­شناسی تهیه شده با مقیاس­های 5000/1 و 2000/1 صورت گرفت و بر این اساس، تعداد 8 ترانشه و 43 چاهک اکتشافی در محل­های مناسب حفر گردید. با رعایت اصول نمونه­برداری مختص ذخایر پلاسری، تعداد 252 نمونه از کارهای اکتشافی برداشت و به روش فلورسانس اشعه ایکس (XRF) مورد تجزیه شیمیایی قرار گرفتند. پردازش­های آماری، میانگین عیار TiO2 در ترانشه­ها را 72/1 درصد وزنی (متغیر از 6/0 تا 29/3) و در چاهک­های اکتشافی، 39/2 درصد وزنی (متغیر از 01/1 تا 83/4) تعیین کرده است. با استفاده از روش مقاطع قائم، ذخیره قطعی کانسنگ پلاسری تیتانیوم خانیک- غازان، 12 میلیون تن با عیار میانگین 33/2 درصد وزنی TiO2 تخمین زده شد. بر اساس بررسی­های درجه آزادی صورت پذیرفته روی نمونه­های معرف کانسنگ مشخص شد که محدوده ابعادی مناسب برای خردایش بخش ماسه­ای، µm500- و برای بخش گراولی، µm250- می­باشد. مطالعات فرآوری نیز نشان داده است که فراکسیون 70+ مش (210+ میکرون) بخش ماسه­ای کانسنگ پلاسری محدوده مورد مطالعه، کنسانتره­پذیری بالایی داشته بطوریکه با استفاده از اسپیرال به عنوان پرعیار کننده اولیه و میز لرزان به عنوان پرعیار کننده نهایی، کنسانتره ایلمنیتی با عیار 11/40 درصد وزنی TiO2 و بازیابی 41/86 درصد به دست آمده است.  

Keywords:

ایلمنیت , کانسارهای پلاسری , ارزیابی ذخیره , درجه آزادی , کانسار خانیک- غازان , ارومیه