رسول شیخی قشلاقی - دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران
بهمن رحیم زاده - دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران
منصور قربانی - دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران

کانسارهای فلئوریت ایران غالبا در آهک­های تریاس تشکیل شده­اند. از جمله این کانسارها می­توان به کانسار فلئوریت کمرمهدی و قارئاوا اشاره کرد. معدن فلوریت کمر­مهدی در جنوب­غرب شهر طبس و معدن فلوریت قارئاوا در جنوب­شرق سقز قرار دارد. پس از بازدید­های اولیه با توجه به تنوع رنگ و میزان شفافیت ماده معدنی، نمونه­های مناسب جهت تراش انتخاب شدند. رنگ نمونه­های انتخابی قارئاوا آبی و نمونه­های کمر­مهدی ارغوانی و صورتی کم­رنگ به­همراه سبز کم­رنگ است. نمونه­های هر دو معدن دارای جلای شیشه­ای با شدت اسپلندنت، خاصیت فلورسانس و خاصیت نوری از نوع Aggregate (Agg) هستند. هم­چنین میزان ضریب­شکست نمونه­های قارئاوا 42/1 تا 44/1 و نمونه­های کمرمهدی 41/1تا 44/1 است. درجه پاکی نمونه­های کمر­مهدی (Highly included) HI است، در حالی­که نمونه­های قارئاوا درجه پاکی (Sightly included) SI تا (Highly included) HI دارند. بنابراین فلوریت­های قارئاوا از لحاظ شفافیت و درجه پاکی کیفیت گوهری بالاتری دارند. به واسطه حساسیت این کانی در برابر حرارت و سختی پایین آن، با آزمایش روش­های متعدد بهترین روش و ابزار برای تراش شناسایی شد. با توجه به بررسی­های انجام شده استفاده از تیغه­های نازک­بر 3/0 میلی­متر در مرحله برش، دیسک ساب 240 جهت ساب، سمباده 360 جهت خش­گیری و سمباده­های 900، 2000 و 5000  جهت صیقل دادن بهترین راهکار در تراش فلوریت­ها به شیوه فانتزی و کابوشن می­باشد.

فلوریت, گوهر, کمرمهدی طبس, قارئاوای سقز