فرخ اسدزاده - گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه
سینا شکیبا - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه ارومیه، ارومیه
مهری کاکی - گروه مهندسی منابع آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز

با توجه به اهمیت منابع آب زیرزمینی در تامین آب شرب و کشاورزی، پایش کیفی و توزیع زمانی و مکانی روند تغییرات آن، از مباحث مهم در برنامه ریزی و مدیریت منابع آب می­باشد. در این مطالعه تغییرات روند تغییرات کیفی آب زیرزمینی دشت عجبشیر با استفاده از اطلاعات 5 حلقه چاه عمیق و نیمه عمیق و 21 رشته قنات و چشمه برای متغیرهای SO4، Na، Cl، EC، SAR و TDS در دو ماه خشک (شهریور ماه) و تر (خرداد ماه) در دوره آماری90 -1381 مورد بررسی قرار گرفته و کلاس­بندی کیفیت آب برای مصارف کشاورزی براساس روش ویلکاکس صورت گرفت. برای بررسی تغییرات روند از آزمون ناپارامتری اسپیرمن در سطح 95 درصد، استفاده شد. نتایج پهنه­بندی و محاسبه تغییرات مساحت در ابتدا و انتها دوره­ی آماری در دشت نشان داد که شوری در ماه خشک و مرطوب به ترتیب 4 و 5/0 کیلومتر مربع افزایش یافته و در نتیجه کیفیت منابع آب زیرزمینی برای مصارف کشاورزی نامناسب گشته است. نتایج تحلیل روند متغیرها برای چاه­های عمیق و نیمه­عمیق نشان داد که چاه النجیق با مقدار آماره اسپیرمن برای متغیر EC برابر مقدار 38/2 روند معنی­داری افزایشی داشته و در چاه دانالو متغیر شوری با مقدار آماره اسپیرمن 12/3- روند کاهشی معنی­داری مشاهده گردید.

دشت عجبشیر, مصارف کشاورزی, کلاس بندی, آزمون اسپیرمن