مطالعه ی ژئوشیمیایی سنگ های آتشفشانی میزبان و کانی شناسی دگرسانی آرژیلیک در کانسار مس پورفیری سرچشمه: بر اساس داده های جدید

کانسار مس پورفیری سرچشمه بر روی نوار آتشفشانی ایران مرکزی یعنی کمربند آتشفشانی ارومیه - دختر قرار دارد، این کمربند مهم­ترین کمربند فلززایی ایران است. سنگ­های آتشفشانی درونگیر این کانسار به لحاظ پتروگرافی عمدتا در محدوده­ی سنگ­های آندزیتی و بعضا در محدوده­ی سنگ­های داسیتی قرار می­گیرند؛ به­طوری که مطالعات پترولوژی نیز این نظر را تایید می­کند. سری ماگمایی سنگ­های مذکور در محدوده­ی کالکوآلکالن قرار می­گیرد و مقادیر اکسیدهای MgO و FeOt با افزایش SiO2 روند نزولی را نشان می­دهند؛ که نشانه­ی تبلور بخشی کانی کلینوپیروکسن در طی تبلور ماگما است. مقدار CaO نمونه­ها نیز کم و بیش کاهش می­یابد که می­تواند با تحول ترکیب پلاژیوکلاز از کلسیک به سدیک در حین تبلور بخشی ماگما مرتبط باشد. محدوده­ی سنگ­های آتشفشانی کانسار سرچشمه در محدوده­ی کمان­های ماگمایی ناشی از فرورانش یک پوسته اقیانوسی به زیر یک پوسته قاره­ای بوده است. براساس مطالعات پراش اشعه­ی ایکس (XRD) عمده کانی­های موجود در دگرسانی آرژیلیک کانسار سرچشمه عبارتند از: کائولینیت، مونت­موریونیت، ایلیت – میکا (سرسیت)، کلریت، کوارتز و پیریت، که پیریت تنها کانی سولفیدی موجود در این زون بوده و این زون فاقد کانه­زایی می­باشد. در نتیجه این مطالعات تغییرات کانی­های رسی در رخنمون موجود در محدوده­ی غربی کانسار از داخل به سمت حاشیه ثابت است؛ اما در رخنمون موجود در محدوده­ شمالی کانی­های رسی از داخل به سمت حاشیه و خارج کانسار دارای تغییراتی می­باشند؛ به­طوری­که در نمونه­های داخلی و نزدیک به توده نفوذی کائولینیت غالب بوده و به سمت حاشیه و قسمت­های خارجی زون دگرسانی آرژیلیک کانسار، مونت­موریونیت افزایش می­یابد. 

Keywords:

ژئوشیمی , کانی شناسی , دگرسانی آرژیلیک , کانسار مس پورفیری , سرچشمه