فیروز اصلانی - عضو هئیت علمی دانشگاه علوم پزشکی مراغه

یکی از ویژگیهای برتر قرآن، در کنار جامعیت، جاودانگی و جهانی بودن آن است و ازجمله مسائلی که در مورد قرآن کریم مطرح میشود، جهان شمولی آن است. این مساله ازابعاد گوناگون عقلی و نقلی مورد بررسی قرار میگیرد. در واقع نوشتار حاضر در صددبررسی دلایل عقلی جهان شمولی قرآن و پاسخ به این سوال است که چه دلایل عقلی بر گستره ی شمول و عمومیت زمانی و مکانی قرآن وجود دارد. این مقاله با رویکرد کلامی و استدلالی هفت نوع دلیل عقلی اقامه کرده است از راه خاتمیت، فطری بودن دین و سپس از طریق برهان حکمت، اصل هدایت، اعجاز و تحدی قرآن، تناسب معجزه با گستره رسالت و در نهایت با محتوای آن به این نتیجه رسیده است که قرآن در فرهنگ و زبان و تمدن خاصی نمیگنجد. بلکه همه ی کسانی که در پهنه ی زمین و گستره زمان به سر میبرند، اعم از جن و انس و مومن و اهل کتاب و حتی کافری که فطرتش به خاموشی نگراییده، از نور رهنمودآن برخوردار خواهند شد.

دلایل عقلی، جهان شمولی، فطری بودن قرآن، مفاهیم قرآن، جامعیت قرآن