مهدیه ابراهیمی - دانشگاه یزد
علی اکبر کربمبان - دانشگاه یزد
ناصر باغستانی - هیئت علمی مرکز تحقیقات
حمید رضا عظیم زاده - دانشگاه یزد

بررسی و مطالعه پیرامون کشت محصولات علوفه ای با استفاده از فاضلاب شهری اهمیت ویژه ای دارد. هدف از این تحقیق بررسی اثر فاضلاب شهری یزد بر روی خصوصیات کمی و کیفی گونه هایMedicago sativa و Atriplex lentiformis می باشد. این آزمایش به صورت طرح آماری کاملا تصادفی با سه تیمار آبیاری شامل (آب شرب 100%، آب شرب 50% + فاضلاب 50%، فاضلاب 100%) در 10 تکرار طی یک دوره چهار ماهه بر هر دو گونه بطور مجزا اجرا شد. نتایج نشان داد که تیمار فاضلاب 100% باعث افزایش نسبت وزن تر و خشک برگ به ساقه گیاه یونجه و در گیاه آتریپلکس باعث افزایش نسبت وزن تر برگ به ساقه شد (05/0> p). اما بر روی کمیت و ارتفاع دو گیاه اثر معنی داری نداشت. در تیمار فاضلاب خصوصیات کیفی گیاه یونجه از جمله درصد پروتئین خام و کربوهیدراتهای محلول افزایش و خاکستر کل کاهش یافت. درصد دیواره سلولی منهای همی سلولز، قابلیت هضم ماده خشک، انرژی متابولیسمی، فیبر خام، انرژی قابل هضم و کل مواد غذایی قابل هضم تحت تاثیر تیمارهای مختلف آبیاری قرار نگرفتند. در گیاه آتریپلکس تیمارهای فاضلاب باعث کاهش درصد خاکستر کل شد اما بر سایر خصوصیات کیفی اثر معنی داری نداشت. با توجه به نتایج این تحقیق تیمار فاضلاب 100% مناسبترین تیمار جهت آبیاری این دو گونه می باشد. در مجموع بنظر می رسد با توجه به محدودیت منابع آب استفاده از فاضلاب های شهری در صورت تصفیه مناسب نه تنها کمبود منابع آبی را جهت تولید علوفه جبران می کند بلکه در افزایش کیفیت علوفه نیز موثر است.

کیفیت علوفه, کمیت علوفه, فاضلاب شهری, یونجه, سلمکی دانه عدسی