نعمت الله محبی - دکتری علوم و صنایع چوب و کاغذ، دانشگاه تهران، ۲استاد گروه علوم و صنایع چوب و کاغذ، دانشگاه تهران،
مجید عزیزی - استاد دانشگاه
محسن ضیائی - دبیر اتحادیه تولیدکنندگان مبلمان
مهدی فائزی پور - استاد دانشگاه تهران

 چکیده سابقه و هدف: توسعه صادرات غیر­نفتی یکی از ارکان تقویت بنیه اقتصادی کشور محسوب می­شود. صنعت مبلمان اکنون از سهم قابل توجهی در تجارت جهانی برخوردار است، لذا رشد و توسعه پایدار این صنعت می­تواند تاثیر بسزایی در اشتغال­زایی، افزایش تولید ناخالص داخلی و کسب درآمدهای غیر­نفتی برای کشور داشته باشد. به دلیل اهمیت اقتصادی، اجتماعی و ­زیست­محیطی صنعت مبلمان چوبی، لزوم حرکت به ­سمت توسعه پایدار در این صنعت احساس می­شود. مطالعه کنونی با هدف شناسایی و ارزیابی وزنی شاخص­های اثرگذار بر توسعه پایدار صنعت مبلمان چوبی ایران و ارائه راهکارهای مناسب، با استفاده از رویکرد غیرپارامتریک تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی ای­اچ­پی، انجام شده است. مواد و روش­ها: در این راستا، ابتدا با مطالعات تطبیقی و همچنین انجام مصاحبه با خبرگان مربوطه، شاخص­های تاثیرگذار شناسایی گردید. پس از ترسیم سطوح سلسله مراتبی درخت تصمیم­گیری شامل هدف، معیارها، زیرمعیارها و گزینه­ها، داده­های مورد نیاز جهت تعیین ارزش­ وزنی و اولویت­بندی هر یک از آن­ها در قالب طراحی پرسشنامه­­های استاندارد بر مبنای مقایسات زوجی و با استفاده از نظرات خبرگان و صاحب­نظران دانشگاه، صنعت و نهاد­های مربوطه تهیه و در نهایت مراحل محاسباتی آن در نرم­افزار اکسپرت­چویس انجام پذیرفت. همچنین در حین وزن­دهی به مجموعه­­ها، تجزیه و تحلیل مربوط به نرخ ناسازگاری قضاوت­ها که می­بایست زیر 1/0 باشد، انجام شد. یافته­ها: بر اساس نتایج حاصل، شاخص­های اقتصادی و محیط­زیستی در سطح اول بترتیب با ارزش وزنی 358/0 و 212/0 بیشترین ارزش وزنی را کسب کرده­اند. علاوه بر این در سطح دوم نیز، زیرشاخص­های افزایش ثبات اقتصادی(168/0)، توسعه خوشه­های صنعتی مبلمان(149/0)، کاهش مواد فرار آلی در پروسه تولید(121/0)، ارتباط مستمر و منسجم دانشگاه و صنعت مبلمان(093/0)، بازیافت مبلمان(074/0)، توسعه استراتژی برون­­سپاری داخلی و جذب منافع حاصل از برون­سپاری خارجی(060/0) به­ترتیب بالاترین اولویت­ها را به خود اختصاص داده­اند. در نهایت، الگوبرداری از مدل­های توسعه پایدار در کشورهای توسعه یافته نیز، با وزن340/0 به عنوان بهترین گزینه، جهت دستیابی به توسعه پایدار در صنعت مبلمان چوبی ایران انتخاب گردید. نتیجه­گیری: نتایج حاصل از این تحقیق می­تواند به عنوان نقشه راه حرکت در مسیر صحیح توسعه پایدار، راهکارهای مناسبی را جهت بهبود عملکرد تولیدکنندگان و ایجاد اصلاحات ساختاری در بخش­های مختلف صنعت مبلمان چوبی کشور با هدف دستیابی به بازارهای بین­المللی و توسعه مبتنی بر پایداری، پیش روی مسئولین، دست­اندرکاران و سیاست­گذاران مربوطه قرار دهد.

مبلمان چوبی, توسعه پایدار, فرایند تحلیل سلسله مراتبی, معیار, گزینه ها