زهرا حبیبی - دانشگاه مراغه
مهدی رحمتی - دانشگاه مراغه
اسماعیل کریمی - هیئت علمی
علی اصغر علیلو - زراعت

سابقه و هدف: گزارش های متناقضی در مورد تغییر خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و پاسخ های بیولوژیکی خاک های اصلاح شده با بایوفیلم وجود دارد. اگرچه گزارشی از مقایسه اثرات صمغ عربی در بافت های مختلف خاک وجود ندارد، گزارشات اثرات بیوپلیمرهای متفاوت به عنوان آنالوگ بالقوه ای از بایوفیلم در خاک های مختلف به صورت متناقض وجود دارد. با فرض اینکه کلاس بافت خاک، به عنوان ویژگی ذاتی آن ها، ممکن است اثرات اصلاح کننده ها یا تهویه کننده های مختلف را تحت تاثیر قرار دهد. بنابراین جهت ارزیابی عملکرد صمغ عربی در دو کلاس بافت خاک متفاوت، تحقیق حاضر با هدف بررسی اثرات صمغ عربی به عنوان مشابهی از بایوفیلم (پلی ساکاریدهای برون سلولی) بر چندین ویژگی خاک در خاک هایی با بافت لوم و لوم رسی انجام گرفت. مواد و روش ها: برای انجام این تحقیق با دو خاک مختلف شامل کلاس های بافت لوم رسی و لوم، یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی (CRD) با دو فاکتور شامل نوع خاک و مقادیر مختلف صمغ عربی(صفر، 5 و 10 گرم درکیلوگرم خاک) و سه تکرار و دو مشاهده انجام گردید، سپس، بعد از اتمام مرحله انکوباسیون خاک های تیمار شده، نمونه های خاک دست خورده و دست نخورده از گلدان ها تهیه و برای اندازه گیری جرم مخصوص ظاهری، رطوبت اشباع خاک و هدایت هیدرولیکی اشباع خاک، پایداری خاکدانه ها در حالت خیس(WAS)، میانگین وزنی قطر خاکدانه ها (MWD)، بعد فرکتال جرمی خاکدانه ها، اسیدیته خاک (pH)، مقدار کربن آلی خاک، ظرفیت تبادل کاتیونی و تنفس میکروبی خاک اندازه گیری شد. یافته ها: نتایج نشان داد که اثر صمغ عربی بر رطوبت اشباع، جرم مخصوص خاک، هدایت هیدرولیکی اشباع و فعالیت میکروبی در خاک لوم نسبت به خاک لوم رسی کمتر بود. کاربرد صمغ عربی در خاک لوم رسی موجب افزایش تقریبا 12 و 18 و 317 درصد به ترتیب در مقدار رطوبت اشباع حجمی و جرمی و هدایت هیدرولیکی اشباع خاک لوم رسی شد. درحالی که اثرات خیلی ناچیزی بر این خصوصیات در خاک لوم داشت. استفاده از صمغ عربی همچنین، جرم مخصوص خاک لوم رسی را کاهش داد درحالی که هیچ تغییری در جرم مخصوص خاک لوم مشاهده نشد. همچنین در خاک های تیمار شده، صمغ عربی تغییرات مثبتی را در کربن آلی خاک و پایداری، اندازه و بعدفراکتال جرمی خاکدانه ها که مستقل از نوع خاک می باشند را نشان داد. نتیجه گیری: با توجه به اینکه تغییرات کمتری در خصوصیات بافت لوم (درشتر از خاک لوم رسی می باشد) مشاهده شد، پیشنهاد ما کاربرد مقدار بالاتری از صمغ عربی (بیشتر از 10 گرم بر کیلوگرم) در خاک درشت بافت یا استفاده آن به همراه بقایای مواد آلی برای دستیابی به اثرات قابل توجه در این خاک ها می باشد.

بعدفراکتال, بیوپلیمر, پایداری خاکدانه, هیدروکلوئید