اثر آبیاری زمستانه بر گل دهی و تشکیل میوه زیتون ارقام ʼزردʻ و ʼمانزانیلاʻ در منطقه ی لوشان

سابقه و هدف: تعداد و کیفیت گل های درختان زیتون مهم ترین عامل تاثیرگذار بر عملکرد میوه و روغن می باشد. در این خصوص، کمبود آب در زمان تمایزیابی و تکامل گل های زیتون در فصل زمستان می تواند با افزایش تعداد گل های ناقص سبب کاهش عملکرد محصول شود. لذا یکی از مهم ترین زمان های بحرانی تامین آب در مناطقی که در اواخر زمستان بارندگی کافی وجود ندارد، دوره ی یک ماه قبل از گل دهی است. مواد و روش ها: در این پژوهش، اثر آبیاری زمستانه با فاصله ی هر سه روز(WI3)، شش روز(WI6) و نه روز یک بار(WI9) بر گل دهی، تشکیل میوه، عملکرد میوه و روغن دو رقم زیتون زرد و مانزانیلا بررسی شد. شاهد شامل بدون آبیاری زمستانه(Rain Fed) و آبیاری روال باغ، یعنی با فاصله ی هر هفت روز(Control) بود. آبیاری درختان از اول دی ماه تا نیمه ی فروردین ماه به مدت سه ماه و نیم انجام گرفت. خصوصیاتی مانند تعداد کل گل آذین و طول هر گل آذین از چهار شاخه اصلی از هر درخت اندازه گیری شدند. سپس، تعداد کل گل، گل های کامل و نیز تشکیل میوه نهایی بعد از ریزش طبیعی گل ها از شش شاخه فرعی از هر شاخه اصلی اندازه گیری شدند. بعد از رسیدن میوه ها به مرحله ی بلوغ تجاری، عملکرد میوه هر درخت در هر تیمار بر حسب کیلوگرم محاسبه گردید. همچنین عملکرد روغن نیز پس از استخراج روغن از هر تیمار تعیین گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که از لحاظ تعداد گل آذین، کل گل، گل کامل، میوه ی نهایی در هر درخت، طول گل آذین، عملکرد میوه و روغن در بین تیمارهای مختلف آبیاری اختلاف معنی داری وجود داشت، اما از نظر وزن میوه اختلافی مشاهده نشد. بهترین فاصله بین دو آبیاری زمستانه بسته به نوع رقم زیتون متفاوت بود به طوری که کمترین تعداد گل آذین، تعداد گل ها، درصد گل های کامل و درصد میوه ی نهایی در تیمار بدون آبیاری زمستانه دیده شد، اما بیشترین آنها در رقم زرد با فاصله ی نه روز و در رقم مانزانیلا با فاصله ی شش روز به دست آمد. بین تیمارهایی که در فصل زمستان آبیاری شدند تفاوت معنی داری از نظر عملکرد کل مشاهده نشد، اما با شاهد بدون آبیاری تفاوت معنی داری داشته اند. بیشترین عملکرد میوه مربوط به تیمار آبیاری زمستانه به فاصله ی هر شش روز بود. انجام آبیاری زمستانه باعث افزایش عملکرد میوه به میزان سی و پنج درصد و به تبع موجب افزایش عملکرد روغن در حدود پنجاه درصد در مقایسه با شاهد بدون آبیاری شد. تیمار هر 9 روز یک بار آبیاری در فصل زمستان(WI9) بالاترین عملکرد روغن را نشان دادند. نتیجه گیری: در مجموع، انجام آبیاری زمستانه توانست با افزایش تعداد گل های کامل، تشکیل میوه ی نهایی و وزن میوه میزان عملکرد میوه و روغن را در ارقام زیتون افزایش دهد.

Keywords:

دور آبیاری , عملکرد روغن , گل کامل , میوه ی نهایی , Olea europaea L