علی مومن پور - استادیار مرکز آموزش عالی شهید باکری میاندوآب، دانشگاه ارومیه
علی ایمانی - دانشیار موسسه نهال و بذر کرج
موسی رسولی - استادیار دانشگاه ملایر
جعفر محمدیان - استادیار دانشگاه مالک اشتر

به منظور ارزیابی تحمل به شوری تعدادی از ارقام پسته، آزمایشی گلدانی در سال 1392- 1393 با دو فاکتور رقم در 14 سطح، شامل (شاه پسند، کله قوچی، احمد آقایی، اکبری، ایتالیایی، بادامی زرند، قزوینی، سبز پسته توق، خنجری دامغان، جندقی، ابراهیمی، رضایی زودرس، فندوقی 48 و موسی آبادی) و فاکتور شوری آب آبیاری در 5 سطح شامل ( 0(صفر)، 4/2، 8/4، 2/7 و 6/9 گرم در لیتر نمک طبیعی که به ترتیب هدایت الکتریکی برابر 5/0، 9/4، 8/9، 75/14 و 8/19دسی زیمنس بر متر داشتند)، به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه بلوک و در هر بلوک، 3 تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که با اعمال تنش شوری و افزایش غلظت آن، شاخص های رشدی شامل ارتفاع شاخه، قطر شاخه، تعداد برگ کل، درصد برگ های سبز، وزن تر و خشک برگ، محتوی رطوبت نسبی برگ، شاخص کلروفیل، کلروفیل های a، b و کل، وزن تر و خشک اندام هوایی، وزن تر و خشک ریشه، در تمامی ارقام مطالعه شده، کاهش و درصد برگ های نکروزه، درصد ریزش برگ، نسبت وزن تر و خشک ریشه به وزن تر و خشک اندام هوایی، درصد نشت یونی و درصد آسیب دیدگی غشاء سلولی، افزایش یافتند. در مجموع، رقم قزوینی به عنوان متحمل-ترین رقم به تنش شوری انتخاب شد. این رقم توانست به خوبی شوری تا 2/7 گرم در لیتر کلرید سدیم (75/14 دسی زیمنس بر متر)، را تحمل نماید. در نقطه مقابل رقم موسی آبادی و رضایی زودرس به عنوان حساس ترین ارقام نسبت به تنش شوری تشخیص داده شدند.

پسته, تنش شوری, شاخص های رشدی, کلروفیل فلورسانس, عناصر پرمصرف