سید حسام الدین رفیعی طباطبایی - کارشناس ارشد حقوق خصوصی، گروه حقوق، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران

یکی از مسائل بحث برانگیز حال حاضر جوامع مساله حقوق حیوانات می باشد. این مساله اگرچه در میان حوزه های مختلف علمی و اجتماعی موضوعی نسبتا نوظهور است و اغلب فعالان و پژوهشگران این حوزه معتقد بر مغفول ماندن جوانب بسیاری از آن هستند، لیکن این مغفول ماندن را نباید به معنای سکوت و غفلت ریشه ای و مبنایی دانست. بلکه مساله حقوق حیوانات از حیث مبناو پایه، چه در مستندات فقهی و چه در میان رویکردهای فلسفی و اخلاقی دارای مبانی محکم و کاملی است؛ که در آنها نه تنها جوانب مختلف موضوع مغفول نمانده، بلکه حتی می توان گفت تقریبا تمام جوانب آن را پوشش داده اند. لذا مغفول ماندن برخی از جوانب این مساله را در مقطع زمانی حال، می بایست ناشی از غفلت پژوهشگران و نیز دستگاه قانونگذاری دانست. لذا از آنجایی که پرداختن به مساله حقوق حیوانات در ابتدا مستلزم درک صحیح مبانی و ریشه و اصالت آن است، و نیز پرداختن به انواع حقوق حیوانات و ابعاد ایشان خود موضوع مستقلی برای پژوهش به شمار می آید، در این مقاله مستقلا به بررسی مبانی و ریشه حقوق حیوانات در پرتو فقه و رویکردهای فلسفی و اخلاقی می پردازیم. تا اصلا بدانیم که چرا گفته می شود حیوانات نیز دارای حق و حقوقی می باشند؛ و چرا باید به رعایت حقوق ایشان پایبند باشیم.

حقوق حیوانات، مبانی حقوق حیوانات، فقه، فلسفه، اخلاق.