احمدرضا رنجبری - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان
شهاب الدین مشرف - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان
محسن راستی - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان
اکبر اسدیان - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان

سابقه و هدف: بر اساس مطالعات انجام گرفته لزوم بررسی پارامترهای خونی گاوها در هر گله جهت بررسی وضعیت فیزیولوژیکی دام ها بخصوص در زمان دوره انتقال وجود دارد تا بر اساس آن مدیریت تغذیه گاوها ارزیابی شده و در صورت عدم بالانس و کمبود احتمالی، نقایص جیره برطرف و از کاهش تولید کمی و کیفی شیر و همچنین کاهش راندمان تولید مثلی جلوگیری شده و در نتیجه افزایش بهره وری در گله های گاو حادث شود. بنابر این هدف از بررسی و پژوهش فوق ارزیابی مدیریت تغذیه ای گاوهای تازه زا به عنوان یک گروه از گاوهای انتقالی و ارائه راهکار مناسب جهت بهبود تغذیه ای این دسته از گاوها می باشدمواد و روش ها: بدین منظور از هفت گاوداری عضو اتحادیه تعاونی های کشاورزی صنعت دامپروری استان اصفهان بطور تصادفی از هر یک تعداد 7 راس گاو تازه زا انتخاب و از آن ها خونگیری صورت گرفت. نمونه برداری در تیر ماه سال 1392 انجام گردید. نمونه ها جهت اندازه گیری میزان کلسترول، آلبومین، ازت اوره ای، کل پروتئین، گلوکز، بتا هیدروکسی بوتیرات، اسیدهای چرب باند نشده، کلسیم و سدیم خون به آزمایشگاه ارسال شد. داده های ارسالی از آزمایشگاه جهت آنالیز آماری به کامپیوتر منتقل و بر اساس طرح کاملا تصادفی آنالیز شد. در این طرح مقایسه گاوداری ها از لحاظ متابولیت های خونی با روش دانکن صورت گرفت. همچنین از طریق آزمون تی هر یک از متابولیت ها نیز با دامنه طبیعی خود مورد سنجش قرار گرفت.یافته ها: نتایج طرح نشان داد که میزان گلوکز خون گاوهای برخی از گاوداری ها از حداقل مقدار طبیعی( 50 میلی گرم در دسی لیتر) در تابستان پایین تر است(05/0 Pنتیجه گیری: بطور کلی می توان نتیجه گرفت که ظاهرا کمبود سدیم در اکثر گاوداری های مورد بررسی در دوره اوایل شیردهی مشهود است. بالا بودن روزهای باز در اکثر گاوداری ها می تواند نتیجه پایین بودن آلبومین یا به عبارتی کمبود پروتئین در برخی از دام ها، پایین بودن گلوکز خون، پایین بودن سدیم و در برخی مواقع پایین بودن کلسیم بدن باشد.

گاو تازه زا, متابولیت های خونی, وضعیت تغذیه ای, گاوداری