طراحی، ساخت و ارزیابی دستگاه ثبت خودکار فعالیت جویدن برای شناخت رفتار مصرف خوراک، نشخوار و فعالیت جویدن گاو شیری

برای اولین بار در ایران طراحی، ساخت و ارزیابی دستگاه ثبت خودکار فعالیت جویدن برای شناخت رفتار مصرف خوراک، نشخوار و فعالیت جویدن گاو شیری انجام شد. بدین منظور از 2 راس گاو 2 بار زایش کرده هلشتاین در اوایل شیردهی نگه داری شده، در جایگاه های انفرادی (4×3 متر) که با جیره کاملا مخلوط یکسان تغذیه شدند، استفاده شد. فعالیت جویدن در طی 4 روز متوالی به دو روش شامل 1) مشاهدات عینی (به فواصل 1، 5 و 10 دقیقه در طی شبانه روز توسط کارشناس ماهر) و با استفاده از دستگاه ثبت خودکار فعالیت جویدن، ثبت گردید. میانگین زمان مصرف خوراک، نشخوار، کل فعالیت جویدن، زمان خوردن به مقدار خوراک مصرفی، زمان نشخوار به مقدار خوراک مصرفی، زمان جویدن به مقدار خوراک مصرفی و زمان نشخوار به زمان خوردن هیچ گونه تفاوت معنی داری بین دو روش وجود نداشت، که بیانگر صحت کارکرد دستگاه و قابل پذیرش بودن داده های به دست آمده از دستگاه ثبت خودکار جویدن بود. به علاوه، با استفاده از دستگاه ثبت خودکار جویدن، تعداد جوش در هر ثانیه در زمان نشخوار 077/0±16/1 دفعه، تعداد جوش در هر ثانیه در زمان مصرف خوراک 095/0±26/1 دفعه، زمان نشخوار به ازای هر لقمه 6±62 ثانیه، میزان جابه جایی فک در زمان نشخوار به ازای هر لقمه 64± 566 سانتی متر، میزان جابه جایی خوردن در یک دقیقه 22±482 سانتی متر، زمان استراحت بین هر وعده نشخوار 44/0±5 ثانیه و تعداد جوش در زمان خوردن 12±76 دفعه در هر دقیقه بود. با توجه به داده های به دست آمده در این آزمایش توسط دستگاه ثبت خودکار جویدن، می توان نتیجه گرفت که عمده دلیل بی نظمی در زمان خوردن به ولع حیوان برای صرف غذا می باشد، زیرا دام در هر دقیقه در زمان خوردن 26/1 دفعه فک خود را حرکت می دهد و همچنین میزان جابه جایی فک 482 سانتی متر در هر دقیقه می باشد، در صورتی که در زمان نشخوار دام با سرعت کمتری فک خود را حرکت داده (16/1 دفعه) و میزان جابه جایی فک در دامنه بیشتری قرار دارد (566 سانتی متر) که نشان از حالت آرامش و استراحت در زمان نشخوار است. با آزمایش صورت گرفته دستگاه ثبت خودکار جویدن از لحاظ علمی مورد بررسی قرار گرفت و صحت عملکرد آن مورد تایید قرار گرفت، امید است که در آینده متخصصان تغذیه دام به راحتی و به سحولت بتوانند از این گونه وسایل در طرح های پژوهشی و علمی خود استفاده کنند، و نتایج قابل قبول تری را استخراج کنند تا بتوانند در مجامع علمی با اطمینان بیشتری بحث کنند. نتایج نشان داد که استفاده از دستگاه ثبت خودکار فعالیت جویدن ضمن سنجش دقیق زمان مصرف خوراک، نشخوار و فعالیت جویدن قادر است اطلاعات ارزشمند دیگری از رفتار جویدن در گاو شیری را مورد ارزیابی قرار دهد.

Keywords:

فعالیت جویدن , گاو شیری , هلشتاین , ثبت خودکار