احمد اسلامی فر - دانش آموخته کارشناسی ارشد

محصولات آبزی پروری با کیفیت بایستی شرایط متعددی راداشته باشندتاازطرف مصرف کنندگان مقبولیت پیدا کنند. از جمله این شرایط رنگ مناسب است. در ماهیان رنگ نقشی فراتر از جنبه های ظاهری و زیبایی دارد، مصرف کنندگان رنگ طبیعی را مقارن با سلامتی و کیفیت بالای محصول می دانند. در ماهیان زینتی نیز رنگ پوست یک عامل موثر بر قیمت بازاری ماهی می باشد و نقش مهمی در تخمین ارزش کلی آن ایفا می کند. در شاخه حیوانات، کاروتنوئیدها بعد از ملانین ها رایج ترین رنگدانه ها هستند. ماهیان مانند سایر جانوران قادر به سنتز خود به خودی کاروتنوئیدها نیستند و بر منابع خوراکی خود برای دستیابی به رنگدانه ها تکیه دارند تا رنگ خود را حفظ کنند. رنگ درخشان و طبیعی آبزیان تحت شرایط پرورشی و اسارت از بین می رود. در پرورش ماهیان خوراکی یا ماهیان زینتی که تغذیه ماهیان با خوراک های فرموله انجام می شود رنگدانه های مورد نیاز به جیره های غذایی اضافه می شوند. از طرف دیگر تغییر رنگ یک فرآیند پرهزینه در پرورش آبزیان محسوب می گردد و باید در طول چرخه تولید صورت پذیرد از اینرو شناخت عوامل موثر بر رنگزایی رنگدانه های کاروتنوئید ضرورت دارد. عوامل اصلی که بر تثبیت کاروتنوئیدها اثر می گذارند عبارتند از: جیره غذایی، هضم کاروتنوئیدها، جانور و محیط. در بعد تغذیه ای و گوارشی این عوامل شامل میزان غذا، ترکیبات جیره غذایی، ماتریکس ماده مغذی حاوی رنگدانه، زمان غذادهی، وعده های غذایی، دستگاه گوارش و فرآیندهای متابولیسمی که هر کدام اثرات متفاوتی در میزان رنگزایی کاروتنوئیدها نشان دادند.

آبزیان, کاروتنوئید ها, رنگزایی