حسن زرنوشه فراهانی - استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران، ایران.
حسین صفره - استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران، ایران.

مهم ترین موضوعی که نصرحامد ابوزید(1943-2010 م) در مباحث تاویلی خویش بر آن تاکید دارد تاریخ مندی قرآن کریم است. به این معنا که خداوند، قرآن را در برهه ی زمانی خاصی و مبتنی بر نظام فرهنگی و زبانی مردم آن زمان نازل کرده است. از این رو متن قرآن محصولی فرهنگی است و آموزه­های آن مطابق با فرهنگ و نیازهای زمان نزول است و در ارتباط با بافت همان زمان معنا پیدا می­کند و کارکرد چندانی در دیگر زمان­ها ندارد. ابوزید برای اثبات این مدعا، به نظریه های مختلفی از متقدمان و متاخران تمسک جسته است. در این مقاله با روش توصیف و تحلیل ، به بررسی هریک از این نظریه ها و چگونگی استفاده­ی ابوزید از آن ها در اثبات تاریخ مندی قرآن پرداخته می­شود، و معلوم می­گردد که استفاده ی ابوزید کاملا به صورت گزینشی بوده و او بدون پای­بندی به تمام نتایج آن نظریه­ها، صرفا هرآنچه را موید نظر خویش یافته، برگزیده است.

نصر حامد ابوزید, تاریخ مندی قرآن, خلق قرآن, هرمنوتیک, نشانه شناسی