علی وجدان حسن کیاده - دانش آموخته دوره کارشناسی ارشد گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل
محمد رکوعی - دانشیار گروه علوم دامی و بیوانفورماتیک دانشگاه زابل، تخصص: ژنتیک و اصلاح نژاد دام/ ژنتیک کمی/ اصلاح نژاد گاو شیری/ شبیه سازی/ ژنتیک جمعیت
غلامرضا داشاب - دانشیار، گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل
احمدرضا سیدعلیان - مربی، کارشناس مرکز اصلاح نژاد و بهبود تولیدات دامی کشور، کرج

این تحقیق با هدف برآورد عوامل محیطی موثر بر بقاء و برآورد پارامترهای ژنتیکی بقاء از یک تا آخرین روز رکوردبرداری در گوسفند زندی انجام شد. اطلاعات مورد استفاده شامل رکوردهای بقاء 9558 بره متولد شده از 273 قوچ و 2328 میش بود که توسط مرکز اصلاح نژاد دام کشور در طول 25 سال (1366 تا 1390) جمع آوری شده بود. عوامل موثر بر بقاء و خطر حذف توسط دو بسته نرم افزاری Survival و cmprsk برآورد شدند. برآورد مولفه های واریانس صفت بقاء با استفاده از توزیع نمایی بر مبنای داده های سانسور شده توسط مدل با اثر افزایشی (مدل 1) و مدل با اثر افزایشی و محیط دائم مادری (مدل 2) تحت رویکرد بیزین و تکنیک نمونه گیری گیبس انجام گرفت. تعداد 1000000 نمونه با دوره سوخته 100000 و فاصله نمونه گیری 75 برای برآورد مولفه های واریانس استفاده شد. نتایج نشان داد، که اثرات عوامل سال تولد، ماه تولد، وزن تولد، نوع تولد، جنس بره (p<0.001) و سن مادر (p< 0.01) بر صفت بقا معنی دار بود. وراثت پذیری مستقیم صفت بقا درمدل 1 و 2 به ترتیب 0.184(0.136-0.234) و 0.162( 0.120- 0.210) بود. نسبت واریانس محیط دائمی مادری به واریانس فنوتیپی 0.046( 0.031- 0.056) بود. براساس نتایج این تحقیق، بهبود ژنتیکی بقا بره های زندی توسط انتخاب ژنتیکی امکان پذیر بئده و مدیریت بهتر عوامل محیطی در کاهش خطر حذف بره های این نژاد موثر می باشد.

پارامتر ژنتیکی, خطر حذف, داده سنسور شده, گوسفند زندی, نمونه گیری گیبس, وراثت پذیری