عرفان دانشی - کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران
رامیار رحیمی - شرکت راهین راوه ی دانش، سنندج، کردستان، ایران
مرتضی ابوذری پور - سازمان متخصصان نانو، ایران
رضوان پرکالیان - کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران

سابقه و هدف : نانوتکنولوژی عبارتست از دستکاری دقیق و کنترل شده ساختار اتمی یا مولکولی مواد در مقیاس نانو به منظور تهیه ریز ذراتی با خصوصیات نوظهور و کاربردهای خاص. بسیاری از مطالعات in vivo و in vitro نشان دهنده اثرات منفی و مخرب نانو پارتیکلها بر سلولهای زایای جنس نر می باشد. ذرات نانو عبارتند از ذرات اولیه ای که حداقل یکی از ابعاد آنها کمتر از 100 نانومتر باشد. مواد روش ها: در این مطالعه 20 سر موش بالغ نژاد ( NMRI ) سن 8 - 6 هفته با وزن 30 - 25 گرم استفاده شد. موشهای بالغ جهت انجام جفت گیری بصورت 2 موش ماده بالغ همراه با یک موش نر بالغ در یک قفس قرار داده شدند. موشهای حامله بهصورت تصادفی به 4 گروه (کنترل، تیتانیوم، سیاه دانه، تیتانیوم سیاه دانه) تقسیم شدند. موشها با تکنیک جابجایی مهره های گردنی قربانی شدند. با استفاده از لام نئوبار و در زیر میکروسکوپ نوری شمارش اسپرمها و مورفولوژی اسپرم مورد بررسی قرار می گیرد. یافته ها: در این بررسی پارامترهای سیمن از نظر تعداد اسپرم و مورفولوژی اسپرم و وزن ارگانها مورد مطالعه قرار گرفتند. کاهش تعداد اسپرمها , افزایش اسپرمهای غیر طبیعی و کاهش وزن در گروه تیتانیوم دیده شد (0.01 > P ) که در گروه درمان بخاطر سیاه دانه این تغییرات جبران شدند (0.01 > P ). نتیجه گیری : در سالهای اخیر در بسیاری از مطالعات اثرات سمی نانوذرات مورد بررسی قرار گرفته است اما تا بحال توجه کمتری نسبت به کاهش اثرات سمی آنها معطوف شده است. در این تحقیق اثر محافظتی سیاه دانه بر اثرات مخرب نانوذره اکسید تیتانیوم بر پارامترهای اسپرم ( شمارش اسپرم و مورفولوژی اسپرم) مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج این تحقیق نشان داد که نانوذره اکسید تیتانیوم می تواند باعث کاهش شمارش اسپرم و افزایش اسپرمهای غیر طبیعی شود , سیاه دانه می تواند اثرات سمی را بهبود ببخشد. که این نتایج شبیه مطالعه ای است که در آن حاج شفیع و همکاران نشان دادند که نانوذرات توانایی عبور از سد خونی- بیضه ای را دارند و تعدادی از آنها اثرات مخرب و سمی بر سلولهای زایا بر جا می گزارند.این نتایج نشان داد که تیتانیوم باعث تغییر در پارامترهای اسپرم می شود که می تواند عامل ناباروری باشد.

اسپرم، نانوذرات، اکسیدتیتانیوم، تکامل جنینی