مریم قلعه نویی - دانشجوی داروسازی، دانشکده داروسازی علوم دارویی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
شکوفه نیک فر - دانشیار گروه اقتصاد و مدیریت دارو، دانشکده داروسازی، علوم پزشکی تهران، تهران، ایران

سابقه و هدف: امروزه خرید راهبردی دارو، امری حیاتی در مدیریت نظام سلامت و مدریت تامین دارو تلقی می شود. برنامه ریزان و سیاست گذاران سلامت و دارویی تاکنون توجه شایسته ای به امر اجرایی نمودن خرید راهبردی دارو ا ننموده اند. به همین منظور در این مطالعه به بررسی مزایا و معایب خرید راهبردی دارو پرداخته ایم. روش بررسی: این پژوهش از نوع دلفی بوده و در آن از دیدگاه های صاحب نظران داخل و خارج دانشگاه استفاده شده است. در مجموع از 25 نفر به عنوان صاحب نظر جهت شرکت در مطالعه دعوت به عمل آمد. انتخاب صاحب نظران با استفاده از روش پنل خبرگان صورت پذیرفت.. برای سنجش توافق از روش لیکرت استفاده شد. یافته ها: از دیدگاه صاحب نظران مهمترین مزایای خرید راهبردی شامل پایین آمدن قیمت دارو ( 59 %) ، کاهش هزینه های وزارت بهداشت ( 95 %)، ارتقاء ارائه خدمات دارو درمانی به بیماران و افزایش رضایت بیماران ( 93 %)، ایجاد مزیت نسبی برای شرکت های تولید کننده در تولید یک فرآورده خاص ( 90 %) ارتقاء کیفیت داروهای مصرفی پایش وضعیت موجودی ( 86 %)، بهبود شرایط ذخیره و انبار دارو ( 81 %) و تولید آمارهای دقیق و قابل اعتماد از نحوه مصرف داروها در بخش دولتی ( 75 %) می با شند. مهم ترین نقاط ضعف خرید از نظر صاحب نظران راهبردی داروها شامل: بروز سنگ اندازی شرکت های بازنده در مناقصه دراجرای طرح ( 98 %)، سنگ اندازی برخی مسئولین خرید دارویی بیمارستان ها ( 90 %) و عدم توانایی شرکت تولید کننده، وارد کننده و یا توزیع کننده برنده در مناقصه در توزیع مناسب و به موقع دارو ( 79 %) می باشند.نتیجه گیری: مزایای اجرای خرید راهبردی دارو بیشتر از معایب آن می باشد. بطور کلی خریر راهبردی دارو منجر به اقتصادی تر شدن زنجیره تامین دارو از طریق کاهش ذخیره و استوک دارو در بخش و بیمارستان ها، افزایش توان قدرت چانه زنی در خریدها و افزایش درصد تخفیفات دارویی خواهد شد. همچنین اجرای آن از اعمال سلیقه های متفاوت، غیرعلمی و منافع محور غیرسازمانی در مراکز بیمارستانی مختلف پیشگیری نموده است.

خرید راهبردی، دارو، روش دلفی، خبرگان