مهسا پورمجنون - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه گیاهان دارویی و صنعتی ، دانشگاه یزد
علی اکبر کریمیان - دانشیار دانشگاه یزد

هدف : هدف از این مطالعه شناسایی گیاهان دارویی پر کاربرد منطقه و معرفی خواص و کاربرد محلی این گیاهان است. مواد و روش: معرفی منطقه : اردکان یکی از شهرستان های استان یزد است که در مرکز ایران قرار دارد. جمعیت این شهرستان در سال 1395 برابر با 75٬271 نفر بوده است و با بیش از 24 هزار کیلومتر مربع مساحت بزرگترین شهرستان استان محسوب می شود. اردکان در طول جغرافیایی 53 درجه و 48 دقیقه شرقی و عرض جغرافیایی 32 درجه و 20 دقیقه شمالی واقع شده و در قلب کویر مرکزی ایران جای دارد (شکل 1 ). موقعیت قرارگیری شهر دردشت یزد- اردکان می باشد. جمع آوری اطلاعات : جمعیت مورد مطالعه شامل 5 نفر از خبرگان آگاه به منطقه و گیاهان دارویی می باشد. در مصاحبه ی ضوری با ایشان از این افراد درخواست شد گیاهان دارویی پرکاربرد منطقه را با بیان کاربرد و نحوه ی استفاده ی آنها فهرست نمایند سپس مواردی که بیش از 3 بار توسط افراد تکرار شده بود در جدول های مجزا آورده شد. یافته ها: طبق نتایج به دست آمده بیشترین استفاده دارویی از گیاهان، بهره گیری از اثرات آرام بخشی و درمان بیماری های پوست و مو است و پس از آن استفاده از گیاهان برای درمان سرماخوردگی، بیماری های مربوط به قلب و اثرات ضدعفونی و کمترین میزان استفاده از گیاهان منطقه به درمان بیماری های کلیه و مجاری ادراری و مشکلات تنفسی مربوط می شود. در نهایت تعدادی از گیاهان دارویی که دارای موارد مصرف خاص در منطقه هستند و در منابع معتبر دارویی و طب سنتی به آن اشاره نشده است آورده شده و پیشنهاد می شود مورد توجه بیشتر پژوهشگران قرار بگیرد. نتیجه گیری : باتوجه به اطلاعات مردم بومی و غنی بودن مناطق مختلف ایران از گونه های گیاهی با ارزش دارویی ، پژوهش پیرامون این گیاهان و شناسایی استفاده های بومی آنها می تواند راهی برای کشف داروهای جدید و جایگزین نمودن داروهایی با منشا طبیعی برای کنترل و درمان بیماری ها باشد .

گیاهان دارویی، طب سنتی، اردکان