وحیده طالبی - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه علوم و صنایع غذایی، دانشگاه تبریز، تبریز
بابک قنبرزاده - استاد، گروه علوم و صنایع غذایی،، دانشگاه تبریز، تبریز
اکرم پزشکی - استادیار، گروه علوم و صنایع غذایی،، دانشگاه تبریز، تبریز

روغن سیاه دانه از ترکیبات زیست فعال بوده و از صدها سال ها قبل به عنوان نگهدارنده غذایی و ادویه استفاده شدهاست. امروزه به صورت گسترده به عنوان ضدفشار خون، ضد دیابت، ضدسرطان و التهاب و ایمن ساز بدن کاربرد دارد.این ترکیب زیست فعال همچنین دارای خواص ضددردی، ضدمیکروبی و آنتی اکسیدانی است. روغن سیاه دانه به دلیلداشتن مقدار زیاد اسیدهای چرب امگا 6 و امگا 9 جز روغن های فراسودمند است. درون پوشانی ترکیبات غذا - داروتوسط حامل های لیپیدی یا پلیمری، روش موثری برای حفاظت ویژگی های ذاتی آنها بوده و باعث افزایش حلالیت درمواد غذایی و دسترسی زیستی آنها می شود. نیوزوم ها نانوحامل های ویزیکولی خود آرا هستند که با هیدراسیونسورفاکتانت های غیریونی و غیر سمی (با درجه غذایی و دارویی) حاصل می شوند. این ویزیکول ها همانند لیپوزوم هابرای درون پوشانی مواد زیست فعال هیدروفیل، لیپوفیل و آمفوفیل مناسب هستند. مزیت اصلی نیوزوم ها زیستتخریب پذیری، زیست سازگاری و ایمنی آنها است. هدف از این پژوهش، استفاده از ترکیبات غذایی و زیست فعال برایدستیابی به تکنولوژی نانونیوزوم و ارزیابی فعالیت ضدمیکروبی نانونیوزوم های حاوی روغن سیاه دانه است.نانونیوزوم های حاوی روغن سیاه دانه، با روش تزریق اتر-هموژنیزاسیون و با استفاده از اسپن 60 تولید شدند. آزمون هایتعیین اندازه، توزیع اندازه، پتانسیل زتا، کارایی و میکروبی بر اساس طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد.نیوزوم های حاصل اندازه ای برابر با 180 نانومتر و بازده 80 درصد را دارا بودند. تصویرSEM نیوزم های با اندازه زیر200 نانومتر را نشان داد که تاییدی بر اندازه ذرات به دست آمده از دستگاه اندازهگیری ذرات بود. ارزیابی فعالیت ضدمیکروبی امولسیون روغن سیاه دانه و نانونیوزومهای حاوی روغن سیاه دانه با استفاده از روش ماکرودیولیشن براثبررسی شد و نشان داد درون پوشانی می تواند باعث حفظ ویژگی های میکروبی روغن سیاه دانه شود. نتایج کلی نشانداد نانونیوزوم های حاوی روغن سیاه دانه می توانند به عنوان مکمل های غذایی کابرد داشته باشند.

درون پوشانی، نانوحامل، ترکیبات زیست فعال، ضدمیکروبی، سورفاکتانت های غیر یونی