احمد نصراله زاده - دانشجوی دکتری تخصصی میکروبیولوژی مواد غذایی، گروه علوم و صنایع غذایی، دانشگاه ارومیه
محمدحسین عزیزی - استاد گروه علوم و صنایع غذایی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
ادریس آرژه - دانشجوی دکتری تخصصی تکنولوژی مواد غذایی، گروه علوم و صنایع غذایی، دانشگاه ارومیه

بیوپلیمرهای مورد استفاده در تهیه فیلم های خوراکی به چهار گروه: پلیمرهای طبیعی (مانند نشاسته و سلولز و کیتوزان)، پلیمرهای سنتزشده (پلی لاکتیک اسید)، پلیمرهای میکروبی (پلی هیدروکسی آلکانوات و زانتان) و پلیمرهایی که از روغن خام تهیه می شوند (مانند: پلیاسترهای آلیفاتیک و آروماتیک) تقسیم می شوند. بیوپلیمرهای طبیعی وسیعترین و رایجترین گروه زیست بسپارها را تشکیل می دهند . درمیان پلیمرهای طبیعی، نشاسته به دلیل داشتن مزایایی فراوانی مانند: زیست تخریب پذیری بالا، ارزانی، در دسترس بودن، ایمنی مصرف وکاربرد آسان توجه زیادی را در زمینه بسته بندی های خوراکی به خود معطوف کرده است. علاوه بر این حساسیتزا نبوده و به دلیل دارا بودنویژگی های مکانیکی و مقاومت در برابر نفوذ گازها، امکان استفاده از آن در بخش های مختلف صنعت غذا وجود دارد. نشاسته از جملهفراوان ترین و ارزان ترین پلیمرهای موجود در طبیعت است که از واحدهای گلوکز آرایش یافته در دو شکل آمیلوز و آمیلوپکتین تشکیل شدهاست. ویژگی های عملکردی نشاسته به نسبت حضور این دو ماکرومولکول با وزن مولکولی بالا و شکل فیزیکی آنها در ساختار گرانولی نشاستهمربوط می باشد. پیوندهای فیزیکی در شبکه ماکرو مولکولی نشاسته بیشتر بر اساس آمیلوز هستد و بر خصوصیات مکانیکی فیلم ها تاثیر می-گذارد از سوی دیگر، ساختار شاخه دار آمیلو پکتین عموما باعث ایجاد فیلم هایی می شود که شکننده هستند. علی رغم ویژگی های مطلوبنشاسته که به آن پرداخته شد، ماهیت آبدوستی و ویژگی های مکانیکی ضعیف این پلیمر زیست تخریب پذیر، کاربرد آن را برای فیلم هایزیست تخریب پذیر بر پایه نشاسته در صنعت بسته بندی محدود ساخته است. از مهم ترین راهکارهایی که برای غلبه بر معایب فیلم هاینشاسته ای پیشنهاد می شود می توان به: استفاده از نرم کننده ها و تولید نشاسته ترموپلاستیک، اصلاح شیمیایی نشاسته، استفاده ازپلیمرهای سنتزی در ترکیب با نشاسته، استفاده از ترکیبات نانو پر کننده و تولید نانو کامپوزیت ها اشاره نمود. بنابراین می توان با اعمال روشهای مختلف فیزیکی، شیمیایی، آنزیمی یا ژنتیکی فیلم نشاسته ای با خواص مطلوب بدست آورد.

نشاسته، فیلم خورکی، زیست تخریب پذیر، بیو پلیمر طبیعی