نعمت اله شریف زادی - گروه زیستشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه رازی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران
ناصر کریمی - گروه زیستشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه رازی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران
خسرو چهری - گروه زیستشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه رازی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران

بیماری پژمردگی فوزاریومی از بیماریهای عمده نخود در دنیا میباشد که میتواند اثرات مضری بر رشد و عملکرد این گیاه داشته باشد. کنترل این بیماری با عصاره های گیاهی یکی از روشهای امن و دوستدار محیط زیست به شمار میرود. هدف از این تحقیق ارزیابی اثرات ضد قارچی برخی از عصاره های گیاهان دارویی ( Scrophularia striata, Scrophularia elymaitica and Verbascum (Thapsus بر علیه قارچ های Fusarium oxysporum و fusarium solani در شرایط آزمایشگاهی بود. برای این کار چهار غلظت از عصاره هیدروالکلی 0)، 20، 40 و 60 پی پی ام) و پنچ غلظت از عصاره آبی 0)، 2500، 3000، 3500 و 5000 پی پی ام) آماده شده و به صورت جداگانه به محیط کشت PDA اضافه شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که عصاره های همه گیاهان در کنترل این قارچ ها موثر بودند. با افزایش غلظت اثر بخشی عصاره ها بیشتر شد و بالاترین اثر در غلظت بالاتر عصاره به دست آمد. همچنین نتایج نشان داد که در غلظتهای پایین عصاره S. striata موثر تر از گونه های دیگر در جلوگیری از رشد قارچ بود. به طور کلی نتایج مشخص کرد که این عصاره گیاهان دارویی میتواند به عنوان قارچ کشهای طبیعی برای کنترل F. solani و .F. oxysporum مورد استفاده قرار گیرند.

عصاره هیدرو الکلی، کنترل زیستی، فوزاریوم، گل میمونی، گل ماهور.