مجتبی هادی زاده - طلبه مدرسه علمیه معصومیه سلام الله علیها، کارشناس بیهوشی، پژوهشگر حوزه فلسفه سلامت
سید احمد بابایی چگینی - کارشناسی ارشد کلام اسلامی، مدرس حوزه علمیه قم، پژوهشگر فلسفه و کلام اسلامی

نظام سلامت از خرده نظام های مهم در نظام کلان اجتماعی بشمار می رود که وظیفه ساماندهی وضعیت سلامت انسان ها را بر عهده دارد. نواقص و مشکلات فراوان نظام سلامت رایج در جهان، مجامع علمی را به یافتن یک نظام سلامت نوین واداشته است. در این بین تمدن نوین اسلامی با نظام سلامت مختص خود می تواند یکی ازارائه دهندگان نظام سلامت نوین باشد. نظام سلامت در تمدن های بشری از نظر شناخت شناسی به دو نوع مبتنی بر اصالت تجربه و اصالت عقل تقسیم بندی می شوند. ویژگی های مطلوب نظام سلامت مبتنی بر اصالت تجربه شامل نظم و سلسله مراتب مبتنی بر اجماع، انعطاف پذیری و تجاری بودن است و آسیب های این نظام شامل نفی مفاهیم کلی و عقلی، ایجاد محرومیت فزاینده، تبدیل شدن به عامل بیماری و مرگ، انتقال فرهنگ مادی گرایی و غرب زدگی، دارو محوری، شیوع بی رویه جراحی، وابستگی به فناوری، وابستگی به نظام سرمایه داری و سلطه غرب است. ویژگی های مطلوب نظام سلامت مبتنی بر اصالت عقل نیز شامل سازگاری با مبانی دینی و عقلی، نفوذ بیشتر و نگاه کلنگر، عدم وابستگی به ابزار و قابل استفاده در محدودترین امکانات، اخلاق محوری، استفاده از مفاهیم ساده و قابلیت آموزش آسان است. آسیب های این نظام نیز شامل عدم سازماندهی، دور ماندن از فناوری، عقل گرایی محض و داروگرایی است. نظام سلامت مطلوب در تمدن نوین اسلامی، نظامی بر پایه شناخت شناسی اسلامی است و با استفاده از فلسفه، فقه، میراث اسلامی، استفاده از فناوری و یافته های نظام سلامت موجود و ایجاد اسناد تجربی بر اساس گزاره های عقلی و تعبدی شکل می گیرد.

الگوی نوین سلامت، نظام سلامت نوین، نظام سلامت اسلامی