مجتبی رحیمی - استادیار، گروه نفت، واحد خمینی شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، خمینی شهر، اصفهان، ایران
امیرمحسن جعفری - کارشناسی ارشد، گروه مکانیک، واحد خمینی شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، خمینی شهر، اصفهان، ایران

عمده مخازن هیدروکربوری کشور، در آستانه ورود به نیمه دوم عمر تولیدی خود بوده و یا هستند. معمولا بعد از مرحله برداشت اولیه، تزریق آب برای برداشت بیشتر نفت از مخازن اجرا می شود. در مخازن شکاف دار، آب تزریق شده با عبور از شکاف های موجود در مخزن و کنار زدن نفت موجود در بلوک ها به چاه های تولیدی می رسد. در صورت آب دوست بودن سنگ مخزن، آب به صورت خودبه خودی جذب بلوک ها شده و نفت را به سمت شکاف ها خارج می کند. اگرچه این روش برای مخازن نفت دوست به دلیل فشار مویینگی منفی و عدم جذب آب به درون بلوک ها چندان موثر نمی باشد، می-توان با جایگزینی آب یونیزه شده با آب همجوار هیدروکربن مقدار هیدروکربن بیشتری استحصال نمود که این فرآیند به تزریق آب هوشمند شناخته می شود. با استفاده از تکنیک های آب هوشمند و تغییر ترشوندگی سنگ مخزن به وضعیت آب دوستی بیشتر، فشار مویینگی افزایش یافته و به موجب آن فرآیند آشام خودبخودی افزایش و میزان برداشت نفت نیز بهبود می یابد.در این پژوهش، مطالعاتی روی تزریق آب یونیزه شده، به عنوان یکی از تکنیک های نوین بهبود برداشت، روی یکی از مخازن جنوب غرب ایران انجام می گیرد. میزان کشش سطحی بین فازهای نفت و آب با شوری های مختلف در دو دمای مخزن و محیط و برای هر نمک در 8 نقطه (4 نقطه شوری پایین و 4 نقطه شوری بالا) و میزان نفت بازیافت شده به روش آشام خودبخودی برای 12 ترکیب آب یونیزه شده اندازه گیری می شود. نمک های استفاده شده شامل (NaCl، CaCl(2)، Na(2)SO(4 و MgCl(2).6H(2)O می باشند.

برداشت ثانویه نفت، آب یونیزه شده، کشش سطحی، آشام خودبخودی