حلیمه رزمی - دانشجوی دکتری گروه ترویج، ارتباطات و توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان
علی شمس - دانشیار گروه ترویج، ارتباطات و توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان

پرورش طیور محلی ضمن ایجاد تنوع معیشتی سهم مهمی در بهبود وضعیت اقتصادی خانوارهای فقیر روستایی کشورهای درحال توسعه دارد. شناسایی وضعیت این نظام بهره برداری و تلاش در برنامه ریزی بهبود جایگاه آن، نیاز به مطالعه عمیق و کیفی این نظام دارد. این تحقیق کیفی با هدف شناسایی و تبیین نقش نظام پرورش طیور محلی در معیشت خانوارهای روستایی صورت گرفت. از روش نمونه گیری هدفمند برای انتخاب نمونه ها استفاده و فرایند انتخاب زنان تا رسیدن به اشباع نظری منجر به مطالعه 17 نفر از آن ها شد. روش جمع آوری داده ها به صورت مصاحبه عمیق و حضوری بود که از ابزارهای یادداشت برداری و ضبط صوت استفاده شد. همچنین با اجرای هفت مصاحبه گروهی متمرکز (گروه های 8-5 نفره)، اطلاعات لازم جمع آوری شد. نتایج نشان داد که پرورش طیور محلی، چهار مولفه مورد نیاز برای تامین امنیت غذایی با­ثبات را دارد و با ایجاد امنیت غذایی برای روستاییان نقش مهمی در سلامت آن ها ایفا می کند. همچنین نتایج نشان داد که پرورش طیور محلی در کمک به اقتصاد خانواده، ارتقای جایگاه اجتماعی خانواده، بهبود دارایی های انسانی، افزایش توانمندی و مهارت زنان و کودکان، افزایش حس رضایت و آرامش روانی و استفاده پایدار از منابع طبیعی موثر بوده و سبب تامین بخشی از معیشت خانوارهای روستایی می شود.

خانوارهای روستایی, طیور محلی, نظام بهره برداری, معیشت, شهرستان مراغه