اسماعیل کرمی دهکردی - دانشیار ترویج کشاورزی و توسعه روستایی، دانشگاه زنجان
رقیه بابایی - دانش آموخته ترویج و توسعه روستایی دانشگاه زنجان

زنان روستایی ارتباطی مستقیم و تنگاتنگ با منابع طبیعی و محیط زیست اطرافشان دارند و با توجه به شیوه­ های معیشت خانوارشان،می توانند بر این منابع تاثیر متقابل گذارند. نقش دانش زنان روستایی در مدیریت جامع و پایدار حوزه­ های آبخیز بسیار چشمگیر است. پژوهش حاضر به شناخت نیازهای اطلاعاتی زنان روستایی جهت مدیریت پایدار منابع طبیعی حوزه آبخیز قزل تپه در استان زنجان می پردازد. رویکرد مورد استفاده در پژوهش، کیفی می­باشد و از روش شناسی مطالعه موردی و فنون ارزیابی سریع روستایی استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد زنان روستایی از طریق راهبردهای معیشت کشاورزی و غیر کشاورزی در تامین معیشت خانوارشان موثر بودند. آناندر زمینه ی برداشت و فرآوری محصولات باغی و لبنی، بافت فرش با طرح های روز، فرصت­ های جدید اشتغال غیر کشاورزی، اشتغال در فعالیت­ های نوین کشاورزی، روش ­های مختلف حفاظت و احیای منابع طبیعی و محیط زیست و سطح سواد، نیاز به کسب اطلاعات و تقویت آگاهی و مهارت داشتند. همچنین لازم بود نگرش زیست محیطی آنان در زمینه ی مدیریت مناسب پسماندهای روستایی بهبود یابد. فراگیر نبودن ضعف جسمانی بین زنان روستایی ظرفیت مناسبی را فراهم نموده است تا با بهره گیری از نیروی انسانی کافی و برخوردار از سلامت جسمانی، زمینه افزایش سایر ظرفیت­ های آنان فراهم گردد. این نیازها ضرورت دانش افزایی زنان در زمینه های مذکور و فراهم نمودن شرایط لازم برای ایجاد و تقویت مهار­ت­ های لازم را نشان می­دهد.

زنان روستایی, دانش, نیاز, مدیریت پایدار حوزه آبخیز, استان زنجان