کاربرد روش های ادغام در تعیین سطوح توسعه یافتگی روستایی (مورد مطالعه ی دهستان های شهرستان ایرانشهر)

شناخت نابرابری­ ها در چارچوب محدوده های جغرافیایی مختلف و سیاست گذاری در جهت رفع و کاهش آن ها از وظایف اساسی متولیان توسعه­ مناطق به شمار می­ آید. سطح بندی بر اساس شاخص های توسعه، روشی برای سنجش توسعه مناطق است که اختلاف مکانی، فضایی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مناطق را نشان می دهد و وضعیت هر یک از مناطق را نسبت به یکدیگر از نظر سطح توسعه مشخص می کند.این پژوهش با هدف تعیین سطوح توسعه یافتگی و مقایسه کارایی ترکیبی از روش های سنجش سطح توسعه در دهستان های شهرستان ایرانشهر انجام گرفت. بدین منظور، پس از مطالعه منابع، تعداد 65 شاخص توسعه تدوین گردید. در نخستین مرحله از تحلیل داده ­ها، وزن شاخص­ ­های مورد مطالعه با استفاده از روش ­های AHP گروهی و آنتروپی محاسبه شد. پس از تعیین وزن شاخص ­ها، سطح توسعه­ یافتگی تمامی هفت دهستان شهرستان ایرانشهر با استفاده از روش­ های تاپسیس، تاکسونومی عددی و سپس روش های ادغام تعیین شد. یافته ­های پژوهش در مورد ادغام روش ها، بیانگر وجود سطح بندی های تقریبا مشابه در میزان توسعه یافتگی دهستان های مورد بررسی است؛ با این تفاوت که با استفاده از روش تاپسیس مبتنی بر وزن دهی به روش AHP تمایزات بین دهستان ها بیشتر آشکار می شود. علاوه بر این، ضریب توسعه به دست آمده از روش های مورد مطالعه نشان داد که حتی برخوردارترین دهستان شهرستان ایرانشهر نیز از سطح بالای توسعه برخوردار نیست و به عبارت بهتر، نوعی محرومیت کلی در سطح همه دهستان ­ها وجود دارد. بر اساس نتایج تفصیلی پژوهش برای برنامه ریزی به منظور ارتقاء سطح برخورداری همه دهستان ­ها، پیشنهاد های کاربردی ارائه شده است.

Keywords:

توسعه روستایی , تاپسیس , تاکسونومی عددی , روش های ادغام , ایرانشهر