سید رضا میرجوادی - دانشجوی دکتری فیزیولوژی ورزشی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی واحدکرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.
ساناز میرزایان شانجانی - استادیار دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی واحد اسلامشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران ، ایران.
یاسر کاظم زاده - استادیار گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر

زمینه و هدف: تحقیقات زیادی نشان داده اند که قرار گرفتن در معرض اکسیژن زیاد، با تاثیر مثبت بر بازگشت به حالت اولیه عملکرد ورزشی را بهبود می­بخشند.هدف از این تحقیق، تعیین تاثیر استفاده از مکمل اکسیژن در وهله­های ریکاوری بر پاسخ لاکتات، اسیدیته و بی­کربنات خون در شناگران تمرین کرده جوان بود. روش تحقیق: در این مطالعه، 20 شناگر تمرین کرده با میانگین سنی 20 تا 28 سال به­طور تصادفی به دو گروه (10 نفر گروه تجربی و 10 نفر گروه کنترل) تقسیم شدند. آزمودنی­ها پس از گرم کردن، شنای کرال سینه را با 80 تا 90 درصد رکورد به دست آمده و استراحت 1:30 دقیقه­ای طی 12 بار در طول استخر اجرا کردند. پروتکل گروه تجربی شامل استفاده از مکمل اکسیژن با غلظت 40 درصد و 10 لیتر در دقیقه به صورت مکمل و استنشاق توسط ماسک متصل به سیلندر در وهله­های ریکاوری (استراحت 1:30 دقیقه­ای) و در گروه کنترل وهله­های ریکاوری به­صورت غیرفعال بود. نمونه خون آزمودنی­ها قبل و بعد از تمرین از سیاهرگ ورید بازویی گرفته شد. از آزمون تی مستقل برای مقایسه میانگین بین گروهی و از آزمون تی همبسته برای مقایسه درون گروهی بهره برداری گردید. تمام عملیات آماری پژوهش با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 22 و سطح معنی­داری 05/0> p به اجرا درآمد.یافته ها: نتایج نشان داد میانگین میزان لاکتات، PH و بی­کربنات خون شناگران دو گروه قبل و بعد از تمرین به لحاظ آماری تفاوت معنی­داری داشت (001/0=p) به طوری که پس از فعالیت ورزشی شدید میزان لاکتات خون در گروه تجربی نسبت به گروه کنترل به طور معنی­داری کمتر بود (003/0=p)، همچنین میزان PH بعد از فعالیت ورزشی شدید در گروه تجربی نسبت به گروه کنترل به طور معنی­داری بالاتر بود (035/0=p). میانگین میزان بی کربنات خون شناگران نیز در گروه تجربی نسبت به گروه کنترل به طور معنی­داری بالاتر بود (000/0=p). نتیجه گیری: با توجه به یافته­های تحقیق حاضر به­نظر می­رسد، استفاده از مکمل اکسیژن حین فعالیت ورزشی شدید بر لاکتات، اسیدیته و بی کربنات خون موثر است و می­تواند به عنوان یک روش مداخله­ای تاثیرگذار در بازیابی شرایط فیزیولوژیک بدن طی تمرینات مورد توجه قرار گیرد.

فعالیت ورزشی شدید, مکمل اکسیژن, لاکتات, PH, بی کربنات