شهریار سعیدی مهرورز - سیستماتیک گیاهی دانشکده علوم پایه گروه زیست شناسی دانشگاه گیلان
صغری رمزی - دانش آموخته کارشناسی ارشد سیتماتیک گیاهی

سرده Veronica از تیره Plantaginaceae یکی از سرده های بزرگ با حدود ۴۵۰ گونه در جهان است. این سرده با ۶۱ گونه در مناطق مختلف ایران پراکنش دارد. بنابر مطالعات گذشته ویژگی های ریخت شناسی و ریزریخت شناسی که در این سرده از اهمیت تاکسونومیک برخوردارند. از اینرو در این پژوهش سعی شده تا با بررسی ویژگی های ریخت شناسی، ریزریخت شناسی و تشریحی میوه در گونه های اندمیک و نیمه اندمیک ایران که کمتر مورد مطالعه قرارگرفته اند، به حل روابط سیستماتیک این سرده کمک شود. پس از آماده سازی، میوه ها با استفاده از میکروسکوپ الکترونی نگاره (SEM) تصویربرداری شد. جهت مطالعات تشریحی نیز برش گیری به روش دستی و رنگ آمیزی مضاعف انجام گرفت. در این پژوهش صفات مختلف از جمله، اندازه، رنگ، شکل و سطح کپسول و همچنین صفات تشریحی همچون تعداد و نوع سلول لایه های مختلف پریکارپ بطور مقایسه ای بین گونه های مختلف بررسی شد. شکل کلی کپسول از تخم مرغی و نوک تیز تا واژ قلبی و کاملا فرورفته در راس متغیر بود. اغلب دارای پوشش کرک غده ای یا غیرغده ای بوده و فقط در V. viscosa سطح کپسول عاری از زوائد کرک و مو مانند بوده است. اندوکارپ عموما لیگنینی شده و سلول های مزوکارپ از مدور تا تقریبا چهار گوش و از یک تا چهار لایه متغیر اند. اپی کارپ اغلب شامل یک ردیف سلول کشیده می باشد.

ریزریخت شناسی, اندمیک, کپسول, SEM