نسرین صبور مقدم - استادیار.،گروه منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه پیام نور، ایران
رضا خاک ور - استادیار، گروه گیاهپزشکی، دانشکدهی کشاورزی، دانشگاه تبریز
نسیبه محمدنژاد - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، گروه گیاهپزشکی، دانشکدهی کشاورزی، دانشگاه تبریز
ناصر علی اصغرزاد - استاد، گروه خاک شناسی، دانشکدهی کشاورزی، دانشگاه تبریز

Pseudomonas putida یکی از شناخته شده ترین باکتری هاست که جدایه های بسیار زیادی از آن از سراسر دنیا گزارش شده است. برخی از جدایه های این باکتری جزو مهم ترین عوامل حل کننده فسفات در خاک می باشند که باعث افزایش دسترسی گیاهان به این عنصر و بهبود رشد آنها می گردد و به همین دلیل جزء باکتری های مفید خاکزی محسوب می شوند. عوامل مختلفی بر رشد طبیعی این باکتری در خاک اثر می کند که یکی از مهم ترین این عوامل، آفت کش ها می باشند. در تحقیق حاضر تاثیر دو سم دیازینون و بنومیل در مقدارها و دماهای مختلف بر رشد جدایه ای از این باکتری مورد آزمایش قرار گرفت. بر این اساس، نتایج نشان دادند که هر دو سم حتی در پایین ترین مقدار مورد مطالعه باعث کاهش معنی داری در رشد جمعیت باکتری می گردند، هر چند که توقف کامل رشد باکتری دیده نشد. مقدار توصیه شده و مصرفی کشاورزان برای هر دو سم در مزارع ایران 1000 میلی گرم بر لیتر است که در این غلظت رشد جمعیت باکتری برای هر دو سم بکاررفته بسیار کند و به ترتیب برای بنومیل 60% و برای دیازینون 89% کمتر از شاهد مشاهده گردید. سم بنومیل در هیچ یک ازدزهای استفاده شده باعث توقف کامل رشد و مرگ کامل باکتری نشد، در حالی که سم دیازینون در غلظت های 2500 میلی گرم بر لیتر و بالاتر از آن باعث مرگ کامل سلول های باکتری و از بین رفتن جمعیت اولیه باکتری گردید. در دماهای بالای 30 درجه کاهش معنی داری در رشد جمعیت باکتری مشاهده شد که این کاهش رشد، در حضور غلظت های مختلف هر دو سم بطور معنی داری تشدیدگردید.

باکتری های حل کننده فسفات, Pseudomonas putida , خاک, دیازینون, بنومیل