شیرین زارعی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
ائلناز قابل نظام - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
رئوف مصطفی زاده - استادیار گروه منابع طبیعی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی

با توجه به اهمیت برآورد و تجزیه و تحلیل میزان فرسایش خاک جهت حفاظت از منابع طبیعی و محیط زیست در حوزه های آبخیز، مدل ها و روش های نوین زیادی جهت برآورد کمی و کیفی هدررفت خاک ارائه شده است که دارای اهداف و مقیاس های مکانی و زمانی متفاوتی هستند. در این تحقیق تلاش شده است تا کاربرد مدل SEIM در تجزیه و تحلیل میزان فرسایش خاک در حوزه آبخیز ایریل در استان اردبیل مورد بررسی قرار گیرد. برای این منظور ابتدا، لایه های شیب و جهت و ارتفاع و کاربری اراضی در محیط GIS تهیه و سپس با تلفیق این لایه ها نقشه واحد ارزیابی مدل تهیه شد. حداقل و حداکثر مقادیر شاخص خاک به ترتیب برای زیرحوضه 6 با مقدار 32 که دارای ضریب فرسایش پذیری 0/16 و زیرحوضه 8 با مقدار 48 و ضریب فرسایش پذیری 0/24 می باشد. در این راستا زیرحوضه 1 با مقدار 0/53 دارای بیش ترین و زیرحوضه 6 با مقدار 0/35 کم ترین مقدار شاخص بارندگی است. حداکثر و حداقل مقدار شاخص شیب در زیرحوضه های 2 و 7 برآورد شد. زیرحوضه 1 بیش ترین مقدار شاخص پوشش و زیرحوضه های 4 و 5 دارای کم ترین مقدار می باشد.در مجموع، زیرحوزه های 2 و 1 دارای بیش ترین مقدار فرسایش بر اساس ارزیابی انجام شده توسط مدل SEIM هستند که می تواند در کنترل فرسایش و تخریب اراضی در اولویت اقدامات مدیریتی باشند.

تخریب زمین، شاخص پوشش گیاهی، شاخص کاربری اراضی، هدررفت خاک